ГЕМОРРОЙ САВОЛ-ЖАВОБ

ГЕМОРРОЙ САВОЛ-ЖАВОБ

ГЕМОРРОЙ САВОЛ-ЖАВОБ Қўлёзма ҳамда босма нашрлар тарихида анча катта девор мавжуд бўлган. Қандайдир ёзувчи китобхонга мурожаат қилган. Кўпинча улар томошабинга ёрдам берганлар.

Китобхон ўзгартира олмайдиган тайёр маҳсулотни олган. Ёзилган ҳамда муҳрланган. Уқиш ёки ўқимасликни ҳар ким мустақил ҳал қилган.

Гап буюк ёзувчи ҳамда шоирлар асарлари ҳақида эмас, балки улардаги ғоялар тўғрисида бормоқда. Бундай муаллифлар ҳамда китоблар бутун ёзма цивилизацияси тарихида кўп эмас.

Биз амалий қўлланмалар тўғрисида шундай айтамиз. Масалан, инсон организмида содир бўладиган қандайдир жараён муҳокама қилинган ҳамда тўғри шаклга солинган.

 

Касалликнинг пайдо бўлиши турли шаклда бўлади. Шунинг учун уларни тўплаш билан шуғулланадиган одам, албатта, уни билиши керак бўлган.

Таҳририй кўзгу китоб мазмунига тўғри муносабатга эга бўлмаган кўплаб нар-
саларни мустаҳкамлаган. Бунга ношир ҳамда полиграфларнинг талабларини қўшинг. Натижада анча мавҳум нарсалар олинган.

Китобхон ўз саволларига жавоб топиш учун уни очади.
Интернет бу қарама-қаршиликларни бартараф қилди. Зарур сайтни топиш тажрибали фойдаланувчи учун бир неча дақиқа вақтни олади. Кам тажрибага эга одам излаш учун анча кўп вақт сарфлайди.

Интернетнинг пайдо бўлиши китобхон ҳамда ёзувчи ўртасидаги ихтиёрийликнинг шундай даражасини яратди. Чатларда суҳбатлар бўлмоқда. Барча плюс ҳамда минуслар шундан келиб чиқмоқда. Моҳиятан интернет автомобил, самолёт ҳамда телевидения билан бир вақтда пайдо бўлди. Булардан барча киши фойдаланиши мумкин. Шунинг учун қулай саналади.

Вақт давомида форумларда турли хил саволлар ҳамда уларнинг турли хил жавоблари тўпланди.

• Геморрой нима?
Геморрой — бу ички геморроидал боғламалар ҳажми ошиши ҳамда.ортиқча қўзғалувчанлиги билан боғлиқ орқа тешик касаллигидир, улар орқа тешикдан чиқиши, тромбланиши ҳамда қон кетиши мумкин.

• Геморрой билан қанча одамлар оғрийди?
Геморрой энг кенг тарқалган касалликлардан бири ҳамда проктолог мутахас
сисга мурожаат қилишнинг асосий сабабидир. Россия мутахассислари баҳоларига кўра геморрой бизнинг мамлакатимиздаги 1000 та катта ёшли кишидан 130-145 тасида мавжуд.

• Кимлар кўпроқ геморрой билан оғрийди?
Геморрой 20 ёшдан кичикларда камучрайди. Одатда 35-65 ёшлиларда мавжуд. Ёш катталашиши билан касалланиш пасайиб боради. Эркаклар ҳамда аёллар геморрой билан бир хил даражада оғрийдилар, аммо аёллар шифокорга кўпроқ мурожаат қиладилар. Эркаклар кўпинча мустақил даволанадилар ёки умуман даволанмайдилар. Шунинг учун геморройнинг огир ҳолатлари уларда кўпроқ учрайди.

 

• Геморрой нимадан пайдо бўлади?
Геморрой қадимги вақтлардан бери маълум бўлиб, унинг пайдо бўлиш сабаблари ҳалигача тушунарсиз бўлиб қолмоқда. Геморрой табиати ҳамда ривожланиш меха- низми тўғрисидаги анъанавий тушунчалар сўнгги 20 йилда ўзгарди.
Геморроидал узеллар — бу веналарнинг варикоз кенгайиши эмас, балки патологик қўзғалувчан ички геморроидал боғламалар ҳажми.

Геморройнинг варикозли табиатига қарши яна бир гипотеза шундан иборатки, жигар циррозига чалинган беморларда геморрой қолган инсонларга нисбатан кўп учрамайди.

 

• Геморрой сабаблари тўғрисида қандай замонавий тушунчалар мавжуд?
Геморрой асосида иккита параллел жараён ётади:
1) анал каналдаги ички геморроидал боғламаларни сақловчи алоқа аппаратининг шикастланиши;
2) ички геморроидал боғламалар патологияси — уч-тўрт валик шаклида тўғри ичак- нинг дистал қисмида жойлашган қон томирлар каверли шаклланиши.

 

Ички геморроидал боғламалар анал канални герметиклаш вазифасини бажаради.
Анал валиклар тинч ҳолатида қон билан тўлдирилади ҳамда мустаҳкамланади.

Дефекация вақтида ички геморроидал боғламалар амортизатор вазифасини бажаради ҳамда нажас массаларидан ҳимоялайди.
Бу вақтда улар юмшоқ ҳамда ҳаракатчан бўлади. Бу боғламалар берк ҳалқа эмас, ажратилган тузилмаларни акс эттиради.
Ичакни бўшатгандан сўнг анал валиклар ташқи ҳолатга қайтади ҳамда орқа тешик қисман тўлдирилади. Шунинг учун геморроидэктомиядан сўнг тўғри ичакда кам миқдорда ахлат ҳамда суюқлик сақланади.

 

• Геморрой пайдо бўлишига нима хос?
Геморрой қабзият ҳамда ич қотишидан пайдо бўлади.
Бундан ташқари, дефекация вақтида ички геморроидал боғламалар қон қайта тўлдирилиши сабабли ҳажмда катталашади. Бу уларнинг пастга кўчишига олиб келади.

 

Қабзиятдан ташқари геморрой риски омилларига автомобил, темир йўл транспортидаги ҳайдовчилар, учувчилар, кемасозлар, диспетчерлар ишида тананинг мажбурий ҳолати киради.

Геморроидал боғламалар кўтариб турувчи алоқасининг бузилиши оғир юк кўтарганда, кураш билан шуғулланганда кучли юкламалар сабабли бўлиши мумкин.

Ирсий омиллар ҳам маълум рол ўйнаб, тўғри ичак боғламалари томирлари тузилиши хусусиятлари, ҳомиладорликҳамда фарзанд кўриш, алкоголь истеъмол қилиш, кучли овқатлар ейиш бунга таъсир кўрсатади.

• Геморройнинг қандай белгилари мавжуд?
Геморройнинг муҳим белгилари қуйидагилар:
— орқа тешикдан қон ажралиши;
— орқа тешикдан геморроидал узелларнинг чиқиши (40% беморларда);
— оғриқлар шифокорга кўринадиган 10% беморларда қайд қилинади;
— анал қичималар 6-8% беморларда учрайди;
— ноқулайлик, тўлиқ бўлмаган бўшатишни ҳис қилиш, қорин дам бўлиши.

 

• Геморрой шифокорлар томонидан қандай тавсифланади?
Қоидага кўра геморрой бир нечта белгилар билан пайдо бўлади, улардан ҳар бири турли даражада акс эттирилади. Асосий симп-
томнинг ифодаланганлиги геморройни энг оддий таснифи – клиникка асосланган:
— қон кетувчи геморрой —орқа тешикдан қон кетиши энг муҳим белги;
— геморройнинг оғриқли шакллари — оғриқлар доимий бўлади ёки дефекацияда пайдо бўлади;
— намли геморрой — касаллик қичима билан намоён бўлади ёки орқа тешикдан рангсиз ажратмалар чиқади.
Кенг тарқалиши босқичлар бўйича геморройни таснифлашга олиб келди. Бу тасниф ички геморройни даволаш тактикасини аниқ танлаш имконини беради.

 

Касалликнинг уч босқичи ажратилади:
—I босқичда геморроидал узеллар оғриқ чақирмасдан орқа тешикка чиқади ҳамда қон кетиши содир бўлади;
—II босқичда узеллар фақат дефекация вақтида ташқарига чиқади, кейинчалик мустақил тўғриланади;
—III босқичда узеллар нафақат дефекация вақтида балки жисмоний юкламаларда чиқади ҳамда қўл билан тўғриланади;
—IV босқичда қўл билан тузатиб бўлмай- диган геморроидал узелларнинг доимий чиқиши кузатилади.
Ички ҳамда ташқи узеллар бир вақтда мавжуд бўлгандаги геморрой аралаш деб аталади.
Агар геморройнинг асосий белгиларига анал ёриқлар, парапроктит, камқонлик кирса, асоратли геморрой тўғрисида айтиш мумкин.
Илмий адабиётларда ўтказиб юборилган геморрой атамаси қўлланилмайди.

 

• Ўткир ҳамда даврий геморрой нима?
Бу геморроидал касалликларнинг иккита турли фазаларидир.
Уткир фазада орқа тешик атрофида кучли оғриқ ҳамда оқиб кетиш намоён бўлади. Спазма геморроидал узеллар тортишишига олиб келади. Агар спазма давом этса, геморроидал узеллар яллиғланиши мумкин. Даврий фаза учун олдинги иккита саволга жавобда санаб ўтилган симптомлар хос бўлади.

•Ҳомиладорликда геморрой.
Ҳомиладорлик мавжуд геморройни оғирлаштириши мумкин, аммо барча ҳолатларда эмас. Аёлларнинг катта қисмида туғруқдан сўнг геморрой белгилари йўқолиши мумкин, Ҳомиладорликдаги геморрой гормонал ўзгаришлар билан ҳам боғлиқ бўлади.

• Анал ёриқлар нима?
Орқа тешик териси ҳамда шиллиқ қаватининг ҳар бир шикастланиши анал ёриқ деб аталмайди. Бу проктолог мутахассислик касалликларига хос бўлади.
Ўткир ёриқлар клиникаси намунавий бўлади: тўсатдан, тўлиқ соғломлар орасида, дефекация вақтида ёки ундан кейин интенсив оғриқлар йўқолиши мумкин. Оғриқлар дефекация вақтида орқа тешикдан қон ажралмалари билан кузатилиши мумкин. Бу ажратмалар ҳажми катта бўлмайди.

• Орқа тешик ёриқлари қанчалик тезтез учрайди?
Ёш болаларда анал ёриқлар орқа тешикнинг энг хусусий касаллигидир. Даврий анал ёриқлар катта ёшли кишилардаги йўғон ичак ҳамда орқа тешик касалликларида фақатгина геморрой, колит ҳамда парапроктитдан сўнг 3-4-ўринларни эгаллайди. Аёлларда орқа тешик ёриқлари эркакларга нисбатан икки марта кўп учрайди. Анал ёриқлар билан касалланиш чўққиси меҳнатга қобилиятли ёш – 35 дан 60 ёшгача бўлади.

• Ўткир ҳамда даврий анал ёриқлар нима?
Кўпгина ҳолатларда ўткир ҳамда анал ёриқлар 2-3 ҳафта давомида консерватив чоралар билан даволанади. Нотўғри даволанганда ёриқлар даврий босқичга ўтиши мумкин.

Даврий ёриқлар учун сфинктер спазма хос бўлади. Анал сфинктер спазмасининг энг намунавий клиник белгилари дефекациядан сўнг пайдо бўлувчи, жуда узоқ вақт давом этувчи интенсив оғриқлардир.

Йўғон ичакнинг айрим даврий яллиғланиш касалликлари – крон касаллиги, носпецифик арали колитлар – ўткир анал ёриқлари консерватив усулда қийинчилик билан даволанади. Бундай ҳолат қандли диабети мавжуд беморларда ҳам кузатилади.

Барча ҳолатлардаги анал ёриқлар организмнинг тиклаш имкониятларининг тизимли бузилишидир. Асосий касаллик симптомларини тугатишда анал ёриқлар сиқилади.

• Анал ёриқлар қандай даволанади?
Ўтиришни енгиллаштирувчи воситаларни тайинлаш бир неча ҳафта мобайнида ўткир ёриқлар сиқилишига эришиш имкониниберади.

Ўткир ёриқларда шамдориларни қўллашдан воз кечиш керак.
Оғриқсизлантирувчи мазлар, масалан, ауробиндан фойдаланиш мумкин. 3 ҳафта давомида маз билан даволашнинг самараси кузатилмаса, 2-босқич-жарроҳлик аралашувига ўтиш тавсия қилинади.

Даврий анал тешикларни даволаш учун бўртиқларни кесиб, тешиклар ёнларини олиб ташлаш тавсия қилинади.
Сфинктерлар спазмасини йўқотишга мушакларни узиб ёки ёриб кўриб эришилади (сфинктеротомия ёки дивульсия). Амалиёт маҳаллий оғриқсизлантирувчи восита остида ҳам, шифохонада ҳам амбулатор шароитда амалга оширилиши мумкин.
Бир вақтда одатий усул бўйича ванна ҳамда маз билан даволаш тайинланади. Даволашнинг ўртача давомийлиги 4-6 ҳафтани ташкил қилади.

Проктолог мутахассис кўригига қандай тайёрланиш керак ?
Тўғри ичакни силаб ҳамда текшириб кўриш керак. Ректоскоп кўриги учун эрталаб битта ҳамда кечқурун иккита клизма қў- йиш етарли бўлади. Ҳар бир клизманинг ҳажми бир-бир ярим литрдан ошмаслиги керак. Кечки клизмалар кетма-кет эмас, балки бир-бир ярим соат танаффус билан амалга оширилади.

Проктолог мутахассис қабулиги оч қоринга бориш керак. Ортиқча газ тўпланиши ҳамда суюқлик ажратишга олиб келувчи таомлар ейиш керак эмас: мевалар, сут маҳсулотлари, газланган ичимликлар.
Мутахассисга борганда ўзингиз билан амбулатор картани, олдинги текширув натижалари ҳамда бошқа тиббий ҳужжатларни олишни унутманг.

• Нима яхши — клизма ёки сурги?
Шифокор нуқтаи назаридан, албатта, клизма яхши. Айниқса агар текширув орқа тешик, тўгри ҳамда сигмовид ичакнинг кўриги билан чекланса.
Клизма — бу энг аввало назорат қилинадиган ҳажмдаги суюқликдир. 3 тадан ортиқ клизма шарт эмас. Ортиқча сувлар кўрик вақтида ректоскопга доимо келиб туради. Бу муолажани анча қийин ҳамда кам информатив қилади.

• Проктолог мутахассис кўригига сурги воситалари билан тайёрланиш мумкинми?
Сургига реакция анча индивидуал саналади. Бу дориларнинг таъсири ҳаттоки янги Фортнасада ҳам жуда узоқ вақт чўзилиши мумкин.
Яхшиси фармацевтлардан эмас, балки шифокорлардан маслаҳат олинг.

• Клизмани қандай тўғри қўйиш мумкин?
Классик тозаловчи клизма Эсмарх круж- каси ёрдамида қўйилади. Бу резина трубка билан таъминланган ойнали ёки эмаллан- ган идиш бўлади. Шунингдек бир ярим метр баландликдаги штатив керак.

Кружкага хона ҳароратидаги ярим литр сув қуйилади. Бунда охирдан ҳаво чиқармасдан сув оқади.
Бемор чап ёнга ётади. Оёқлар тиззага букилади ҳамда қорин тортилади. Клизма вазелин билан томизилади ҳамда орқа тешикка шошмасдан киритилади. Учлик 7-10 см чуқурликда бўлиши керак.

Ёрдамчи кранни очади. Шундан сўнг зарур ҳажмдаги суюқлик киритилади.
Клизма учун 5-10 дақиқа давомида киритилган сувни сақлашга зарур таъсир кўрсатилади. Энг текширилган усул ёндан орқага бурилиш ҳамда чуқур нафас олиш саналади.
Уй шароитида кружкани алмаштириш мумкин.

 

Қоринда доимий оғриқлар бўлганда шифокор кўригисиз клизма қўйиш мумкин эмас.
Совуқ клизма (15-20°С) ичаклар торайишини кучайтиради.

Иссиқ клизма (35-38°С) спазма ҳамда қориндаги санчиқларни камайтиради.
Суюқликни киритиш тезлиги-дақиқасига 1 стакандир. Шундай тарзда 1 литр клизма олиш учун 5 дақиқа керак бўлади.
Танаффуслар қилинг. Қисқа оралиқдан сўнг муолажани давом эттириш мумкин.

 

• Проктолог мутахассис қабулига боришдан олдинги стресс ҳамда қўрқувни бартараф қилиш учун нималар керак?
Энг маъқул усул секин чуқур нафас олишдир. Тоза ҳаводан бурун орқали нафас олинг ҳамда оғиз орқали чиқаринг. Босимсиз нафас олинг. Буни 10-15 марта такрорланг.

 

Бундай нафас олиш иккинчи усул – мушакларни ихтиёрий бўшаштириш билан бирга амалга оширилади (релаксацией).
Ихтиёрий мушакларни бўшаштиришни ўзлаштириб сиз бундай муолажаларни осон қилишингиз мумкин. Кўплаб касалликлар руҳий юкламалардан келиб чиқади. Шунинг учун бўшаштиришни билиш исталган даволаш учун самарали бўлади.

• Релаксацияни мустақил ўзлаштириш мумкинми?
Энг аввало юз ҳамда қўл мушакларини бўшаштиришни ўрганиш керак.
Тўлиқ нафас олинг ҳамда ичда сақлаб туринг.
Секин нафас чиқаришни бошланг. Бир вақтда секин мушакларни бўшаштиринг.
Буни уч-тўрт марта такрорланг. Ҳар чиқаришда кўпроқ нафас олинг ҳамда мушакларни кўпроқ бўшаштиринг.

 

• Проктолог мутахассисга кимлар кўп- роқ боради – аёлларми ёки эркаклар?
Аёллар ҳамда эркаклар геморрой билан бир хилда оғрийдилар. Аммо аёллар шифокорга кўпроқ мурожаат қиладилар. Эркаклар мустақил даволанадилар ёки умуман даволанмайдилар. Шунинг учун уларда геморрой ўтказиб юборилади.

• 1-босқичдаги геморрой қандай даволанади?
Даволаниш қанча эрта бошланса, шунча тез соғайиш мумкин. Бунда натижалар ҳам ижобий бўлади. Кам инвазив ҳисобланадиган усулларнинг геморройнинг 1-босқичидаги самарадорлиги 97% дан ошади.

 

• Геморройни даволашда қандай асоратлар бўлиши мумкин?
Дори билан даволашдаги асоратлар энг аввало мазь, шамдорилар ҳамда таблеткалардаги компонентларга аллергик реакциялар билан боғлиқ бўлади.
Жарроҳлик аралашувлари операциядан сўйг дастлабки муддатларда қон кетиш асоратларини юзага келтириши мумкин. Баъзан кам инвазив ҳисобланадиган муолажаларда асоратлар 0.5 дан 1.5% гача бўлади. Латекс лигирлашдан сўнг қон кетиши пайдо бўлиши мумкин. Ташқи узеллар тромбозлари ҳамда склеротерапиядан кейинги яллиғланиш асоратлари кам учрайдиган ҳодиса бўлиб 5-10 мингта муолажада 1-2 та учрайди. Бу склеротерапия учун янги дори воситалари пайдо бўлиши билан мумкин бўлди.

 

• Оёқлардаги варикоз веналар билан геморрой боглиқ бўлиши мумкинми?
Бугунги кунда геморроидал узеллар тўғри ичак веналарининг варикозли кенгайиши эмас, балки ички геморроидал боғламалар ҳажмида катталишиши эканлиги исботланган. Аммо қўшимча қилиш керакки, геморрой кучсиз бирлаштирувчи тўқималар касалликлари гуруҳига кириб, унга, шунингдек, турли чурралар, ясси оёқлик ҳамда варикоз касалликлари мисол бўлади.

 

• Мен ўтирганимда думбамда огриқ бўлади. Орқа тешик атрофида ҳеч қандай узеллар йўқ. Бир йил мобайнида нажас ҳамда ҳожатхона қогозида қон кўрдим. Бу геморрой ёки бошқа касаллик белгилари бўлиши мумкинми?
Дум соҳасидаги оғриқлар айрим ҳолларда геморройда пайдо бўлади. Дум қисмидаги оғриқлар билан бирга тўғри ичакдан қон чиқишини ҳисобга олиб, сизда фақат геморрой бўлмаслигини тахмин қилиш мумкин. Аниқ ташхис қўйиш учун шифокор кўригидан ўтиш керак.

 

• Геморройни белладонна экстрактига эга шамдорилар билан даволаш фойдалими ёки бошқа препаратлар ҳам мавжудми?
Белладона шамдорилари оғриқни камайтиради. Аммо геморройни даволашда фақатгина битта шифобахш шамдорилар ҳамда маз билан чекланиш мумкин эмас. Энг яхши ҳолатда улар вақтинчалик енгиллик беради. Анал ёриқларда шамдорилар қўйишга уриниш оғриқни кучайтириши мумкин.

 

• Менга ташқи геморрой ташхиси қўйилди. Узелларни қандай олиб ташлаш мумкин? Буни скалпел ёрдамисиз бажариш мумкинми?
Ташқи геморроидал узелларни олиб ташлаш фақат жарроҳлик йўли билан амалга оширилади. Бунда қандай воситадан фойдаланиш аҳамиятга эга эмас.
Ҳар бир воситанинг ўз афзалликлари ҳамда камчиликлари бор. Одатий скалпел теккизилган яралар кучли оғриқ беради, аммо тез тузалади. Лазерли, ультратовушли скалпелларни қўллаш қон кетишини тўхтатишни талаб қилмайди.
«Сургитрон» препарати анча кенг қўлланилиб, айрим китобларда у радионурли скалпел деб аталади. «Сургитрон» дан фойдаланиш — буультратовуш, диатермик ҳамда лазерли скалпелга қараганда анча илгор усулдир.

• Парапроктит қандай пайдо бўлади?
Парапроктит суяклар ёки бошқа ўткир жисмлар сабабли тўғри ичаклар деворининг шикастланиши сабабли юзага келади. Аммо парапроктит пайдо бўлишининг энг катта сабаби геморроидал узеллар асосидаги берк ўйиқлар яллиғланиши – криптит саналади. Бу жараён тўғри ичак атрофидаги тўқималарда тарқалиши мумкин.
Парапроктитда тезкор операция талаб қилинади. Операцияни кечиктириш кичик тос флегмонаси ҳамда қоннинг зарарланишига олиб келади.

 

• Ўтказиб юборилган геморройни операциясиз даволаш мумкинми?
Ўтказиб юборилган геморрой атамасини проктолог мутахассислар кўриб чиқмайдилар. Ҳозирда операциясиз усуллар кенг қўланилмоқда. Склеротерапия латекс лигирлаш, чокни лигирлаш билан бирга олиб борилади.

 

 

• Менда кўпинча тунда пайдо бўладиган анал соҳадаги қичималар бор. Дефекациядан сўнг қон пайдо бўлади. Узеллар йўқ. Бир танишим мен нажасни таҳлил учун топширишим кераклигини айтди. Буни қилиш керакми?
Мазкур ҳолатда проктолог мутахассисга боришдан ишни бошлаш керак. Сизда геморрой бўлиши мумкин.

 

• Икки ой олдин мен тўгри ичагимни операция қилдиргандим. Операциядан
сўнг асоратларсиз кечди. Шифокор кўрганда сфинктер тонус етарлиги тўғрисида айтди. Бу жараёнда тўғри ичакдан қандайдир ажратмалар келиши мумкинми? Бу меъёрийми ёки йўқ?
Тешик бўйича операцияларда чок материаллари қўлланилиши мумкин. Аммо кўпинча проктолог мутахассислар умуман чоксиз ишни олиб борадилар. Операциядан сўнг бир неча ҳафта ажратмалар бўлиши мумкин. Бу нормал ҳолат саналади. Жараённи назорат қилиш учун проктолог мутахассисга боришни маслаҳат берамиз. Фақат унинг кўригидан сўнг операция қанчалик самарали ўтгани тўгрисида айтиш мумкин.

 

 

• Менда даврий анал ёриқлар бор. Ҳозир у безовта қилмаяпти, аммо дефекация вақтида 2-3 кунда бир марта озгина қон пайдо бўлади. Иссиқ ванна ҳамда ромашкали микроклизма қилдим. Эрталаб гимнастика билан шугулланаман.?
Ёриқларни малакали даволаш бўйича проктолог мутахассисга боришни маслаҳат бераман. Зўрайиш энг ноқулай вақтда содир бўлиши мумкин.

 

• Мен 50 ёшдаман, собиқ спортчиман. Жиддий жисмоний машқлар билан шугулланганман. Даволашдан сўнг умумий жисмоний тайёргарлик билан машғул бўлишим мумкинми?

Сўнгги вақтларда конькида учиш ҳамда бассейнда чўмилиш ҳам касалликни кучайтирмоқда.
Ҳозирги вақтда геморройни тўлиқ даволаш усуллари мавжуд бўлиб, 2-босқичда бу операциясиз қилинади. Даволашдан сўнг оғир атлетика билан шуғулланиш мумкин эмас, аммо конькида сайр ҳамда чўмилиши мумкин.

 

• Мен 18 ёшдаман. Менда геморройнинг 2- ёки 3-босқичлари бор. Мен спортнинг кучли шаклларисиз яшай олмайман. Даволашдан сўнг бодибилдинг билан шуғулланиш мумкинми? Даволашнинг қандай шаклини танлаш керак?
Даволанишдан сўнг машғулотларни давом эттириш мумкин. Аммо сизнинг юкламаларингиз имкониятларга мос бўлсин. Сизнинг ҳолатингизда даволаш усулини шифокор кўригидан сўнг танлаш керак.
11—111 босқичдаги геморройда кам инвазив ҳисобланадиган усулларни қўллаш мумкин.

 

• Эшитишимга кўра шарқ якка курашлари машғулотларида геморрой ривожланиши мумкин экан. Агар шундай бўлса, қандай чоралар кўриш мумкин?
Бу ҳақда ҳарбий санъат билан шуғулланувчилар ҳам эшитган. Сотувчи ҳамда ҳайдовчи, талаба ва юкчи геморрой билан касалланиш риски бор гуруҳга киради. Малакали тренер кузатувида шуғулланиш керак. Агар сизда геморрой симптомлари пайдо бўлса, ишни операциягача олиб борманг. Овқатланиш ҳамда дам олиш тартибингизга риоя қилинг.

 

• Менда орқа тешикдан нимадир чиқди. Қичима ҳамда оғриқлар ичакни бўшатганда бўлади, қон йўқ. Бу нима?
Бундай масалаларга виртуал тарзда жавоб бериш имконсиз. Шифокор кўригидан ўтиш аниқ белгилаш имконини беради.

 

• Анал ёриқларни ўзим қисишим мумкинми?
Анал тешиклар ўз-ўзидан битиши мумкин. Аммо қоидага кўра бу касалликни даволамаса, кучаяди ҳамда даврий кўринишга ўтиб кетади.

 

• Ректороманоскопиядан сўнг менга проктосигмоидит ташхиси қўйилди. Бу нима дегани?
Проктосигмоидит — бу тўғри ҳамда қисман сигмовид ичаклар яллиғланишидир. Бу касаллик белгилари ректороманоскопияда аниқланиши мумкин. Барча тавсияларга аниқ риоя қилганда у самарали даволанади. Бошқа касалликлар каби назорат кўриклари зарур.

 

• Мен 17 ёшдаман. Бундай ёшда ин- сонда тўғри ичак касалликлари учраши мумкинми?

Дефекацияда мен оғриқ ҳис қиламан, кейин кун бўйи ўзимни ноқу- лай сезаман.
Афсуски, тўғри ичак касалликлари учун ёш чегараси мавжуд эмас. Улар ёшларда ҳам учрайди. Ёшларда дефекациядаги оғриқ орқа тешик ёриқлари билан боғлиқ бўлиши

 

• Дефекациядан сўнг илгари менда ачишиш, ҳожатхона қоғозида қон пайдо бўларди. Мен “Ауробин” мазидан фойдаландим ҳамда барчаси ўтиб кетди. Энди ичимда нимадир қотгандай ачишиш сезиляпти. Шифокорга боришни тушунаман, аммо бунинг хавфи қандайлигини билмоқчиман.
Геморройга ҳамда анал боғламаларга кондиломалар қўшилган. Проктолог мута- хассис маслаҳати сизга зарур.

 

• Менинг ҳомиладорлигим 23 ҳафталик. Орқа тешикда кичик ўсимта пайдо бўлди. Бу геморройми? Қайси шифокорга мурожаат қилишим керак?
Сиз проктолог мутахассисга мурожаат қиласиз. Доктор кўрикдан сўнг аниқ ташхис қўяди. Тўғри ичакнинг кўплаб касалликлари ҳомиладорлик вақтида самарали даволанади. Зарур бўлганда акушерга мурожаат қилинг.

 

• Менда ҳомиладорликнинг иккинчи ҳафтаси. Сўнгги вақтда дефекацияга боғлиқ бўлмаган ҳолда қон ажралмоқда. Бу ҳомиладорлик билан боғлиқми ҳамда бола учун хавфли эмасми ?
Бу белгилар геморрой ҳамда анал ёриқлар учун хос. Проктолог мутахассисга мурожаат қилинг. Бу касаллик бола учун хавфли эмас.

 

• 15 ёшдалигимда менда геморрой топилди ҳамда анал тешиклар аниқланган. Мен қуйидагилар билан даволандим: шамдорилар, диета ҳамда барчаси ўтиб кетди. Қозир 18 ёшдаман ва баъзан дефекациядан сўнг ҳожатхона қоғозида қон кўраман. Аммо энг асосийси менда узеллар чиққан. Оғриқ йўқ, қон баъзан келади. Мен узеллардан воз кечишни истайман. Қандай даволансам бўлади?
Сиз тажрибали проктолог мутахассис кўригидан ўтишингиз керак. Тавсиф бўйича гап аралаш геморрой тўғрисида бўлиб, ҳам ички, ҳам ташки геморроидал узеллар мавжуд. Назарий жиҳатдан сизда Миллиган-Морган бўйича геморроидэктомия операцияси зарур, бунда бир вақтда ҳам ички, ҳам ташқи геморроидал узеллар олиб ташланади. Аммо ёш аёлларда бу катта эҳтиёткорлик билан амалга оширилиши керак. Шунингдек, сизга босқичли усул ёрдам бериши мумкин.

 

• Агар геморрой кучли бўлиб, бемор жарроҳлик муолажасидан қўрқса, нима қилиш керак?
Ихтисослашган проктолог мутахассислик бўлимига мурожаат қилинг. Санкт Петербургда бу 9-шаҳар касалхонасидир. У ерда Лонго услуби бўйича операция амалга оширилиши мумкин. Бу босқичли усул бўлиб, операциядан сўнг бемор деярли огриқ сезмайди. Бундан ташқари, орқа тешикда қандайдир яралар ҳам бўлмайди. Беморлар бошқа операцияларга қараганда клиника-
дан анча тез чиқадилар. Амбулатор шароитда ҳам даволашга эҳтиёж сезилмайди.

 

• Менинг турмуш ўртоғим анал сексни яхши кўради. Бу геморрой, ёриқлар ҳамда тўгри ичак ўсимталарига эга аёллар учун хавфли эмасми? Эшитишимча, исталган рак жароҳатлардан бошланади, бунда рак ривожланиши мумкинми?
Тўғри ичак ҳамда орқа тешик касалликларида анал секс уларнинг кучайиши ҳамда ривожланишига олиб келади. Бундай ҳолатда онкологик касалликлар пайдо бўлиш эҳтимоли кам.

 

• Мен 20 ёшдаман. Дефакацияда мендан қандайдир сариқ-яшил модда ажраляпти. Дастлаб бу кичик ҳажмда, сўнгги кунларда эса анча катта ўлчамда чиқди. Нима қилиш керак?

Нотўғри овқатланиш ёки ўтириб ишлаш бунга сабаб бўлиши мумкинми? Бунга қадар қорнимнинг пасти оғриди. Усимта бўлиши мумкинми? Ёки бу тўғри ичак касаллигими? Қандай сабаблар бўлиш мумкин? Буни била олмаяпман.
Ёзишингизга кўра сизда колит – йўғон ичак яллиғланиши белгилари мавжуд. Ишни проктолог мутахассисга боришдан бошланг, ректоскопиядан сўнг келгуси текширувларнинг аниқ режаси ишлаб чиқилади.

 

• Анус ичида жойлашган кондилни операциясиз усулда олиб ташлаш мумкинми?
Кондиломалар вирусли инфекцияларни чақиради. Нотўғри даволанганда касаллик рецидивлари пайдо бўлиши мумкин. Кондиломаларни самарали даволаш вирусга қарши даволаш ҳамда иммунитетни оширишга қаратилган чоралар билан бир вақтда барча ўсимталарни тўлиқ олиб ташлашни назарда тутади.

 

• Менда тез-тез қичима содир бўлади ҳамда анал тешик соҳасида намлик бўлади. Бу нимадан бўлиши мумкин?
Бу геморрой белгисидир. Проктолог му- тахассисга бориш керак. Агар бу геморрой бўлмаса, шифокор сизни бошқа мутахассис — гастроэнтеролог, дерматолог, микологга юборади ёки инвазив ҳисобланадиган даволашни тайинлайди.

 

• «Ботокс» препарати билан даврий анал ёриқларни даволаш тўғрисида эшитдим. Агар даволаш мумкин бўлса, 2-даражали ички геморройни тўлиқ даволаш эҳтимоллиги қандай?
«Ботокс» – мушаклар спазмасини пасайтирувчи препаратни қўллаш неврологик амалиётда айрим тоифадаги оғир беморлар ҳамда косметологияда тавсия қилинади (ёриқларни бартараф қилиш учун).
«Ботокс» проктолог мутахассислигида тез оммалашди. Шунингдек, натижалар
анча арзон усуллар билан олиниши мумкин. Спазмани бартараф қилиш бошқа экзотик усуллар билан ҳам мумкин.

 

• Яллиғланишни бартараф қилгандан сўнг геморроидал узеллар ташқарида қолиши мумкинми? Ҳозир унинг ўлчами бўйлаб йўналмаяпти. Агар у йўқолмаса лигирлашга олиб келйши мумкинми?
Геморроидал узеллар ҳеч қачон сабабсиз йўқолмайди. Касаллик зўрайганда у катталашади, аксинча ҳолатда камаяди ҳамда анал попук шаклида бўлади. Агар кучайиш тез-тез содир бўлса, гигиеник ва косметик хусусият қийинчиликларини содир қилса, анал попук олиб ташланиши мумкин.
Латексли лигирлаш попукни даволаш учун қўлланмайди. Ҳозирда уни чоксиз олиб ташлаш усуллари ишлаб чиқилган, шу жумладан, «Сургитрон» аппарати ёрдамида йўқ қилинади. Муолажа маҳаллий анестезия остида амбулатор шароитда ўтказилади.

 

• Менинг кекса отамда анемия сабабли ривожланган ичакнинг пастки бўлимида ўсимта аниқланди. Буни жарроҳлик аралашувисиз даволаш мумкинми?
Сиз онкологга мурожаат қилишингиз керак. Агар бу хавфли ўсимта бўлмаса, у диетермик девор ёрдамида орқа тешик орқали олиб ташланади ҳамда микроскоп билан текширув ўтказилади. Агар ўсимта анча
хавфли бўлса, онколог сизнинг отангизни зарур даволаниш ўтказиладиган муассасага йўналтиради.

 

• Агар геморрой даволанмаса, қандай асоратлар пайдо бўлиши мумкин?
Геморрой даволаниши керак, чунки бу касаллик инсоннинг бутун ҳаёти давомида катта асоратлар қолдириши мумкин.
Бундан ташқари, геморрой фонида бошқа касалликлар, ўткир ҳамда даврий анал ёриқлар, парароктит, камқонлик, яллиғланиш содир бўлади. Геморройни дастлабки босқичларда даволаш маъқул. Агар геморройда вақтида мурожаат қилинмаса, у кучайиши мумкин. Касалликнинг оғир шаклларида операция вазиятдан чиқишнинг ягона йўли бўлади.

 

• Мен зарур диетага амал қиламан, аммо менда дефекация қийинчилик би- лан содир бўлади. Ҳожатхонада узоқ вақт қолиб кетман. Дефекацияни енгил- лаштириш учун нима қилиш керак?
Ичаклар бўшатилиши клизма билан енгиллашиши мумкин.

 

• Геморрой билан даволаниш қанча вақтни олади?
Агар мазь ҳамда шамдориларни қўллаш билан чеклансак, геморрой умр бўйи даволанади. Кам инвазив ҳисобланадиган курс давомийлиги жараён босқичига боғлиқ. 1-босқичдаги геморройда даволаш 2-3 ҳафта
давом этади. 2-босқичда 30-40 кунгача чўзилиши мумкин. 3- босқичда 10-12 кун оралиқ билан 5-6 та муолажа талаб қилинади.

 

• Менинг отам 67 ёшда. қонда доимий ажратмалар келиши сабабли, кучли ҳолсизлик, бош айланишига олиб келди. Қон таҳлилида гемоглобин паст чиқди. Шифокор бу ҳолатда операция жуда хавфли эканлиги тўғрисида айтди. Нима қилишимиз керак?
Кам инвазив даволаш усули – склеротерапиядан бошлаш керак. Бир неча ҳафтада қон ажралиши тўхтайди. Шу вақтда камқонликни ҳам даволаш мумкин.
Камқонлик даволанганда риск кам бўлади. Буларни чексиз давом эттириш мумкин. Геморрой турли хилдир

(Visited 5 430 times, 1 visits today)
Rate article
DAVOLASH
error: Content is protected !!