Oʻzbekiston

Oʻzbekiston

Oʻzbekiston  (расман: Оʻзбекистон Республикаси) — Оʻрта Осиёнинг марказий қисмидаги мамлакат. Оʻзбекистоннинг пойтахти – Тошкент шаҳри. Давлат тили – Оʻзбек тили. Майдони — 448,900[4] км2. Аҳоли сони (2015) — 31,025,500[5] . Пул бирлиги — соʻм.

Оʻзбекистон Республикаси 12 та вилоят, Тошкент шаҳри ва Қорақалпогʻистон Республикасидан иборат.

Оʻзбекистон – мустақил, демократик, дунёвий, конституциявий давлат. Мамлакатнинг расмий тили Оʻзбекча. Оʻзбекистон МДҲ, БМТ, ЙХҲТ, ва СҲҲТ аʼзосидир.
География

Оʻзбекистоннинг умумий чегараси 6221 километрга, гʻарбий чеккасидан шарқигача 1,425 километрга, шимолидан жанубигача еса 925 километрга чоʻзилган. У гʻарбдан ва шимолдан Қозогʻистон (чегара узунлиги 2203 км.) билан, шарқдан Қиргʻизистон (чегара узунлиги 1099 км.) ва Тожикистон (чегара узунлиги 1161 км.) билан, жанубдан еса Туркманистон (чегара узунлиги 1621 км.) ва Афгʻонистон (чегара узунлиги 137 км.) билан чегарадош.

Демографияси

сосий мақола: Оʻзбекистон демографияси

Файл:Оʻзбекистон Аҳолиси.ЖПГ

Аҳоли пирамидаси (2013-йилги маʼлумот)

Оʻзбекистон аҳолиси 32,121,100 кишини ташкил қилади (2017-йил, йил бошига). Аҳолининг аксарият қисми (81,7 %[4] дан коʻпрогʻи — 24,15 млн.киши) оʻзбеклардан иборат. Айниқса Андижон вилояти аҳолисида оʻзбеклар ҳиссаси жуда катта. Ҳар бири 1 миллиондан ошиқроқ руслар, қозоқлар, тожиклар; 500минг татарлар, қиргʻизлар, қорақалпоқлардан ташқари форслар (200 минг), корейслар (200 минг), украинлар (150 минг), туркманлар (150 минг), ерманилар (100 минг), араблар ва лоʻлилар (500 минг) ва бошқалар. Аҳолининг 36 % шаҳарларда ва 64 % — қишлоқларда истиқомат қилади.

Аҳолининг асосий қисми — оʻзбеклар боʻлиб, улар аҳолининг 81,7 %[4] ни ташкил қилади. Оʻзбекистон коʻп миллатли республика боʻлиб, 130 га яқин миллат ва елатларнинг вакиллари истиқомат қилишади.

Марказий Осиёдаги бошқа давлатлар сингари Оʻзбекистон Республикасининг ҳам аҳолиси нисбатан „ёш“ боʻлиб, унинг катта қисми меҳнатга лаёқатли ёшдадир. Аҳоли умумий миқдорининг 39 %ини меҳнатга лаёқатли давргача боʻлган ёшлар, 54 %и меҳнатга лаёқатли ва 7 % меҳнатга лаёқатли даврдан катта ёшлилар ташкил етади.[6]
Маданият

Оʻзбекистон фуқароси паспорт орқали аниқланади. Қадимдан Оʻзбекистон йери Оʻрта Осиёда маданият оʻчогʻи боʻлиб келган. Бу юртдан чиққан олим ва шоирлар бутун дунёни қойил қолдирган. Ҳозир ҳам давлат томонидан яратиб берилган кенг имкониятлар натижасида Оʻзбекистонда маданият ва санʼат соҳаси ривожланмоқда. Оʻзбек кинолари халқаро кинофестивалларнинг гʻолиби боʻлмоқда. Оʻзбекистонда айниқса қоʻшиқчилик санʼати кенг ривожланган. Оʻзбек примадоннаси номини олган Юлдуз Усмоновани нафақат Оʻрта Осиёда, балки бутун дунё боʻйлаб мухлисларини топиш мумкин. Шу қаторга яна Озодбек Назарбеков ларни қоʻшиш мумкин.

Дин

Асосий мақола: Оʻзбекистонда дин.

Аҳолининг коʻпчилик қисми Ислом динининг Ҳанафия (суннийлар) мазҳабидаги мусулмонлардир, аҳолининг бир қисми Ислом динининг Шиа мазҳабига еʼтиқод қилишади. Бундан ташқари мамлакатда христиан динининг провославлар, католиклар, протестантлар, лютерянлар, Арман Апостол Черкови, Яҳова Шоҳидлари, Баптистлар, Йеттинчи Кун Адвентистлари, Корейс Христианлари ва бошқа мазҳаблари ҳам бор. Яҳудийлик, Буддистлик, Кришнаитлар, Бахаилар ва бошқа динлар ҳам Оʻзбекистонда мавжуд.

88,4 %–Ислом (Ҳанафийлар, Суннийлар – 87,1%) ва ( Шиалар – 1,3 %)
4,8 %– Христиан (Православлар)
2,4 %– Христиан (Католиклар, Протестантлар, Лютерянлар ва бошқа христиан мазҳаблари)
0,8 %– Яҳудийлар
4,2 %– Бошқа Динлар

Таʼлим

Таʼлим Оʻзбекистон Республикаси ижтимоий тараққиёти соҳасида устувор деб еʼлон қилинади. Жинси, тили, ёши, ирқий, миллий мансублиги, еʼтиқоди, динга муносабати, ижтимоий келиб чиқиши, ҳизмат тури, ижтимоий мавқеи, турар жойи, Оʻзбекистон Республикаси ҳудудида қанча вақт яшаётганлигидан қатʼий назар, ҳар кимга билим олишда тенг ҳуқуқлар кафолатланади. Бошқа давлатларнинг фуқаролари Оʻзбекистон Республикасида ҳалқаро шартномаларга мувофиқ билим олиш ҳуқуқига ега. Республикада истиқомат қилаётган фуқаролиги боʻлмаган шаҳслар билим олишда Оʻзбекистон Республикаси фуқаролари билан тенг ҳуқуқларга ега.

Миллий байрамлар

1992-йил 2-июлда Олий Мажлис қарорига биноан ушбу кунлар байрам ва дам олиш кунлари деб еʼлон қилинган:

1 Январ — „Янги Йил Байрами“
14 Январ — „Ватан Ҳимоячилари куни“
8 Март — „Халқаро Хотин-Қизлар куни“
21 Март — „Навроʻз Байрами“
9 Май — „Хотира ва Қадрлаш куни“
1 Сентябр — „Мустақиллик куни“
1 Октябр — „Оʻқитувчи ва Мураббийлар куни“
8 Декабр — „Конституция куни“
31 Декабр — „Янги~Йил расман“
* Рамазон Ҳайит (Ийд-ал-Фитр) байрами
Қурбон Ҳайит (Ийд-ал-Адҳа) байрами

Халқаро Муносабатлар

Оʻзбекистон 37 та халқаро ташкилотлар аʼзоси [1]. Қуйидаги ташкилотлар Оʻзбекистонда оʻз ваколатхоналарига ега:

БМТ
Наркотиклар назорати ва жиноятчиликнинг олдини олиш боʻйича БМТ дастурининг Марказий Осиёдаги минтақавий ваколатхонаси
БМТнинг миллийхалқлар Фонди
Қочоқлар боʻйича БМТнинг Олий Комиссариат бошқармаси
БМТнинг болалар фонди ваколатхонаси — УНИCЕФ
БМТнинг таʼлим, фан ва маданият масалалари боʻйича ваколатхонаси
Бутунжаҳон согʻлиқни сақлаш ташкилотининг ваколатхонаси ЖССТ/WҲО
Йевропада хавфсизлик ва ҳамкорлик Ташкилоти- ЕХҲТ /ОСCЕ
Халқаро қизил хоч қоʻмитасининг ваколатхонаси — ИCРC
Халқаро қизил хоч ва қизил ярим ой жамиятлари федерациясининг ваколатхонаси — Ред Cросс

Халқаро молиявий ташкилотлар:

Жаҳон банки ваколатхонаси — ЖБ/Wорлд Банк
Халқаро валюта фонди ваколатхонаси — ҲВҲ/ИМФ
Европа Тикланиш ва Тараққиёт Банки ваколатхонаси
Халқаро Молия корпорацияси ваколатхонаси
Осиё тараққиёт банки ваколатхонаси

Вилоятлар

Оʻзбекистон 12 та вилоят , (Сирдарё, Навоий, Жиззах, Хоразм, Бухоро, Сурхондарё, Наманган, Андижон, Қашқадарё, Самарқанд, Фаргʻона, Тошкент), Тошкент шаҳри ва Қорақалпогʻистон Республикаси дан иборат.

Табиий ресурслар

Ўзбекистон Республикасида жуда катта ишлаб чиқариш ва минерал хом-ашё бойлиги, ноёб қишлоқ хўжалиги хом-ашёси, қайта ишлаш жараёнида олинадиган жуда катта ярим фабрикатлар, бой табиий ресурслар, равнақ топган инфратузилма бор.

Фойдали қазилмалар разведкасининг замонавий даражаси жуда бой нодир, рангли ва ноёб металл конларини, органик ёнилғининг барча турлари — нефт, табиий газ, газ конденсати, қўнгʻир ва ярим коксланадиган кўмир, ёнувчи сланеслар, уран, қурилиш материаллари учун хом ашёнинг кўп турларини ўзлаштириш билан боғлиқдир.

Оʻзбекистон ҳудудида 100 хилдан ортиқ минерал хом ашёларнинг кенг тармогʻи аниқланган боʻлиб, ҳозир уларнинг 60 дан ортигʻи халқ хоʻжалигининг тармоқларида ишлатилмоқда.

Олтин, уран, мис, табий газ, волфрам, калий тузлари, фосфорит, каолин сингари фойдали қазилмаларнинг тасдиқланган заҳираларига коʻра Ўзбекистон МДҲ емас, бутун жаҳонда йетакчи оʻринни егаллайди.

Масалан, олтин заҳиралари боʻйича республика жаҳонда тоʻртинчи оʻринда, уни қазиб олиш боʻйича олтинчи оʻринда, мис заҳиралар боʻйича 10-11 оʻринда, уран боʻйича йеттинчи-саккизинчи оʻринда, уни қазиб олиш боʻйича 11-12 оʻринда турибди.

Мавжуд боʻлган минерал хом-ашё заҳираларининг аксарияти ҳозир ишлаб турган кон қазиш комплйексларини истиқболдаги узоқ муддат мобайнида хом-ашё билан таʼминлайди, айни вақтда, олтин, уран мис, қоʻргʻошин, кумуш, литий, фосфоритлар, калий тузлари, дала шпати, волластонит, агрокимё маʼданлари ва шу каби жуда муҳим фойдали қазилмаларни қазиб олишни ташкил етиш, қувватларни коʻпайтиришга имкон беради.
Транспорт

Тошкент халқаро аеропорти
Тошкент маҳаллий аеропорти
Тошкент метрополитени
Оʻзбекистон темир ёʻллари

Қуролли кучлари

О`збекистон республикаси қуролли кучлари 2015-йилга келиб Оʻзбекистон армияси жаҳоннинг 106 мамлакати қуролли кучлари оʻрин олган жаҳон армиялари рейтингида 48-оʻринни егаллайди.[7] Бу ҳақда янгиланган Глобал Фирепоwер рейтингида ахборот берилган.[8]

Глобал Фире Поwер (ГФП) маʼлумотларига коʻра (улар 2014 йил мартига доир), Оʻзбекистон ихтиёрида ҳозирги вақтда 420та танк, 715та БТР (зирҳли транспорт воситаси), 109та ракета тизимлари, 69та қирувчи самолёт, 65та вертолёт, хусусан, 25та ҳужумкор вертолёт ва бошқа коʻплаб қурол-аслаҳага ега, қурол коʻтариб, армияда хизмат қилиши мумкин боʻлган аҳолиси сони еса 15,7 миллиондан ошади.[9]

ГФП Оʻзбекистон ҳақидаги маʼлумотларни Марказий разведка бошқармаси сайти, МРБнинг Wорлд Фаcтбоок тоʻплами маʼлумотлари, „Википедия“ ва очиқ манбалардаги бошқа маʼлумотларга асосланиб тузиб чиққан.

Марказий Осиё мамлакатлари орасида Оʻзбекистондан ташқари Қозогʻистон ҳам рейтингдан оʻрин олган боʻлиб, ГФП уни 80-оʻринга жойлаштирган. Оʻзбекистонга ҳудудий жиҳатдан яқин мамлакатлар орасида Афгʻонистон 76-оʻринни егаллаган, Тожикистон, Қиргʻизистон ва Туркманистон рейтингга киритилмаган.

МДҲ, Болтиқбоʻйи мамлакатлари ва Грузия орасида Оʻзбекистон Россия (2-оʻрин) ва Украина (21-оʻрин)дан кейинги 3-оʻринни банд етган. Озарбайжон (50-оʻрин), Беларус (52), Грузия (64), Қозогʻистон (80), Естония (96), Литва (103) оʻрин олган. Арманистон, Молдова, Латвия каби мамлакатлар рейтингга киритилмаган.

Рейтингга коʻра, АҚШ армияси енг қудратли деб топилган боʻлса, Россия ва Хитой армияси кучли учликдан оʻрин олган. Ҳиндистон, Буюк Британия, Франсия, Германия, Туркия, Жанубий Корея ва Япония армияси еса кучли оʻнликка кирган.

Қайд етиш жоиз, ГФПʼнинг 2014 йилги рейтингида ҳам Оʻзбекистон 48-оʻринда бораётган еди

Оʻзбекистон ҳақида

Оʻзбекистон (расман: Оʻзбекистон Республикаси) — Оʻрта Осиёнинг марказий қисмидаги мамлакат. Оʻзбекистоннинг пойтахти – Тошкент шаҳри. Давлат тили – Оʻзбек тили. Майдони — 448,900[4] км2. Аҳоли сони (2015) — 31,025,500[5] . Пул бирлиги — соʻм.

Оʻзбекистон Республикаси 12 та вилоят, Тошкент шаҳри ва Қорақалпогʻистон Республикасидан иборат.

Оʻзбекистон – мустақил, демократик, дунёвий, конституциявий давлат. Мамлакатнинг расмий тили Оʻзбекча. Оʻзбекистон МДҲ, БМТ, ЙХҲТ, ва СҲҲТ аʼзосидир.
География

Оʻзбекистоннинг умумий чегараси 6221 километрга, гʻарбий чеккасидан шарқигача 1,425 километрга, шимолидан жанубигача еса 925 километрга чоʻзилган. У гʻарбдан ва шимолдан Қозогʻистон (чегара узунлиги 2203 км.) билан, шарқдан Қиргʻизистон (чегара узунлиги 1099 км.) ва Тожикистон (чегара узунлиги 1161 км.) билан, жанубдан еса Туркманистон (чегара узунлиги 1621 км.) ва Афгʻонистон (чегара узунлиги 137 км.) билан чегарадош.

Демографияси

сосий мақола: Оʻзбекистон демографияси

Файл:Оʻзбекистон Аҳолиси.ЖПГ

Аҳоли пирамидаси (2013-йилги маʼлумот)

Оʻзбекистон аҳолиси 32,121,100 кишини ташкил қилади (2017-йил, йил бошига). Аҳолининг аксарият қисми (81,7 %[4] дан коʻпрогʻи — 24,15 млн.киши) оʻзбеклардан иборат. Айниқса Андижон вилояти аҳолисида оʻзбеклар ҳиссаси жуда катта. Ҳар бири 1 миллиондан ошиқроқ руслар, қозоқлар, тожиклар; 500минг татарлар, қиргʻизлар, қорақалпоқлардан ташқари форслар (200 минг), корейслар (200 минг), украинлар (150 минг), туркманлар (150 минг), ерманилар (100 минг), араблар ва лоʻлилар (500 минг) ва бошқалар. Аҳолининг 36 % шаҳарларда ва 64 % — қишлоқларда истиқомат қилади.

Аҳолининг асосий қисми — оʻзбеклар боʻлиб, улар аҳолининг 81,7 %[4] ни ташкил қилади. Оʻзбекистон коʻп миллатли республика боʻлиб, 130 га яқин миллат ва елатларнинг вакиллари истиқомат қилишади.

Марказий Осиёдаги бошқа давлатлар сингари Оʻзбекистон Республикасининг ҳам аҳолиси нисбатан „ёш“ боʻлиб, унинг катта қисми меҳнатга лаёқатли ёшдадир. Аҳоли умумий миқдорининг 39 %ини меҳнатга лаёқатли давргача боʻлган ёшлар, 54 %и меҳнатга лаёқатли ва 7 % меҳнатга лаёқатли даврдан катта ёшлилар ташкил етади.[6]
Маданият

Оʻзбекистон фуқароси паспорт орқали аниқланади. Қадимдан Оʻзбекистон йери Оʻрта Осиёда маданият оʻчогʻи боʻлиб келган. Бу юртдан чиққан олим ва шоирлар бутун дунёни қойил қолдирган. Ҳозир ҳам давлат томонидан яратиб берилган кенг имкониятлар натижасида Оʻзбекистонда маданият ва санʼат соҳаси ривожланмоқда. Оʻзбек кинолари халқаро кинофестивалларнинг гʻолиби боʻлмоқда. Оʻзбекистонда айниқса қоʻшиқчилик санʼати кенг ривожланган. Оʻзбек примадоннаси номини олган Юлдуз Усмоновани нафақат Оʻрта Осиёда, балки бутун дунё боʻйлаб мухлисларини топиш мумкин. Шу қаторга яна Озодбек Назарбеков ларни қоʻшиш мумкин.

Дин

Асосий мақола: Оʻзбекистонда дин.

Аҳолининг коʻпчилик қисми Ислом динининг Ҳанафия (суннийлар) мазҳабидаги мусулмонлардир, аҳолининг бир қисми Ислом динининг Шиа мазҳабига еʼтиқод қилишади. Бундан ташқари мамлакатда христиан динининг провославлар, католиклар, протестантлар, лютерянлар, Арман Апостол Черкови, Яҳова Шоҳидлари, Баптистлар, Йеттинчи Кун Адвентистлари, Корейс Христианлари ва бошқа мазҳаблари ҳам бор. Яҳудийлик, Буддистлик, Кришнаитлар, Бахаилар ва бошқа динлар ҳам Оʻзбекистонда мавжуд.

88,4 %–Ислом (Ҳанафийлар, Суннийлар – 87,1%) ва ( Шиалар – 1,3 %)
4,8 %– Христиан (Православлар)
2,4 %– Христиан (Католиклар, Протестантлар, Лютерянлар ва бошқа христиан мазҳаблари)
0,8 %– Яҳудийлар
4,2 %– Бошқа Динлар

Таʼлим

Таʼлим Оʻзбекистон Республикаси ижтимоий тараққиёти соҳасида устувор деб еʼлон қилинади. Жинси, тили, ёши, ирқий, миллий мансублиги, еʼтиқоди, динга муносабати, ижтимоий келиб чиқиши, ҳизмат тури, ижтимоий мавқеи, турар жойи, Оʻзбекистон Республикаси ҳудудида қанча вақт яшаётганлигидан қатʼий назар, ҳар кимга билим олишда тенг ҳуқуқлар кафолатланади. Бошқа давлатларнинг фуқаролари Оʻзбекистон Республикасида ҳалқаро шартномаларга мувофиқ билим олиш ҳуқуқига ега. Республикада истиқомат қилаётган фуқаролиги боʻлмаган шаҳслар билим олишда Оʻзбекистон Республикаси фуқаролари билан тенг ҳуқуқларга ега.

Миллий байрамлар

1992-йил 2-июлда Олий Мажлис қарорига биноан ушбу кунлар байрам ва дам олиш кунлари деб еʼлон қилинган:

1 Январ — „Янги Йил Байрами“
14 Январ — „Ватан Ҳимоячилари куни“
8 Март — „Халқаро Хотин-Қизлар куни“
21 Март — „Навроʻз Байрами“
9 Май — „Хотира ва Қадрлаш куни“
1 Сентябр — „Мустақиллик куни“
1 Октябр — „Оʻқитувчи ва Мураббийлар куни“
8 Декабр — „Конституция куни“
31 Декабр — „Янги~Йил расман“
* Рамазон Ҳайит (Ийд-ал-Фитр) байрами
Қурбон Ҳайит (Ийд-ал-Адҳа) байрами

Халқаро Муносабатлар

Оʻзбекистон 37 та халқаро ташкилотлар аʼзоси [1]. Қуйидаги ташкилотлар Оʻзбекистонда оʻз ваколатхоналарига ега:

БМТ
Наркотиклар назорати ва жиноятчиликнинг олдини олиш боʻйича БМТ дастурининг Марказий Осиёдаги минтақавий ваколатхонаси
БМТнинг миллийхалқлар Фонди
Қочоқлар боʻйича БМТнинг Олий Комиссариат бошқармаси
БМТнинг болалар фонди ваколатхонаси — УНИCЕФ
БМТнинг таʼлим, фан ва маданият масалалари боʻйича ваколатхонаси
Бутунжаҳон согʻлиқни сақлаш ташкилотининг ваколатхонаси ЖССТ/WҲО
Йевропада хавфсизлик ва ҳамкорлик Ташкилоти- ЕХҲТ /ОСCЕ
Халқаро қизил хоч қоʻмитасининг ваколатхонаси — ИCРC
Халқаро қизил хоч ва қизил ярим ой жамиятлари федерациясининг ваколатхонаси — Ред Cросс

Халқаро молиявий ташкилотлар:

Жаҳон банки ваколатхонаси — ЖБ/Wорлд Банк
Халқаро валюта фонди ваколатхонаси — ҲВҲ/ИМФ
Европа Тикланиш ва Тараққиёт Банки ваколатхонаси
Халқаро Молия корпорацияси ваколатхонаси
Осиё тараққиёт банки ваколатхонаси

Вилоятлар

Оʻзбекистон 12 та вилоят , (Сирдарё, Навоий, Жиззах, Хоразм, Бухоро, Сурхондарё, Наманган, Андижон, Қашқадарё, Самарқанд, Фаргʻона, Тошкент), Тошкент шаҳри ва Қорақалпогʻистон Республикаси дан иборат.

Табиий ресурслар

Ўзбекистон Республикасида жуда катта ишлаб чиқариш ва минерал хом-ашё бойлиги, ноёб қишлоқ хўжалиги хом-ашёси, қайта ишлаш жараёнида олинадиган жуда катта ярим фабрикатлар, бой табиий ресурслар, равнақ топган инфратузилма бор.

Фойдали қазилмалар разведкасининг замонавий даражаси жуда бой нодир, рангли ва ноёб металл конларини, органик ёнилғининг барча турлари — нефт, табиий газ, газ конденсати, қўнгʻир ва ярим коксланадиган кўмир, ёнувчи сланеслар, уран, қурилиш материаллари учун хом ашёнинг кўп турларини ўзлаштириш билан боғлиқдир.

Оʻзбекистон ҳудудида 100 хилдан ортиқ минерал хом ашёларнинг кенг тармогʻи аниқланган боʻлиб, ҳозир уларнинг 60 дан ортигʻи халқ хоʻжалигининг тармоқларида ишлатилмоқда.

Олтин, уран, мис, табий газ, волфрам, калий тузлари, фосфорит, каолин сингари фойдали қазилмаларнинг тасдиқланган заҳираларига коʻра Ўзбекистон МДҲ емас, бутун жаҳонда йетакчи оʻринни егаллайди.

Масалан, олтин заҳиралари боʻйича республика жаҳонда тоʻртинчи оʻринда, уни қазиб олиш боʻйича олтинчи оʻринда, мис заҳиралар боʻйича 10-11 оʻринда, уран боʻйича йеттинчи-саккизинчи оʻринда, уни қазиб олиш боʻйича 11-12 оʻринда турибди.

Мавжуд боʻлган минерал хом-ашё заҳираларининг аксарияти ҳозир ишлаб турган кон қазиш комплйексларини истиқболдаги узоқ муддат мобайнида хом-ашё билан таʼминлайди, айни вақтда, олтин, уран мис, қоʻргʻошин, кумуш, литий, фосфоритлар, калий тузлари, дала шпати, волластонит, агрокимё маʼданлари ва шу каби жуда муҳим фойдали қазилмаларни қазиб олишни ташкил етиш, қувватларни коʻпайтиришга имкон беради.
Транспорт

Тошкент халқаро аеропорти
Тошкент маҳаллий аеропорти
Тошкент метрополитени
Оʻзбекистон темир ёʻллари

Қуролли кучлари

О`збекистон республикаси қуролли кучлари 2015-йилга келиб Оʻзбекистон армияси жаҳоннинг 106 мамлакати қуролли кучлари оʻрин олган жаҳон армиялари рейтингида 48-оʻринни егаллайди.[7] Бу ҳақда янгиланган Глобал Фирепоwер рейтингида ахборот берилган.[8]

Глобал Фире Поwер (ГФП) маʼлумотларига коʻра (улар 2014 йил мартига доир), Оʻзбекистон ихтиёрида ҳозирги вақтда 420та танк, 715та БТР (зирҳли транспорт воситаси), 109та ракета тизимлари, 69та қирувчи самолёт, 65та вертолёт, хусусан, 25та ҳужумкор вертолёт ва бошқа коʻплаб қурол-аслаҳага ега, қурол коʻтариб, армияда хизмат қилиши мумкин боʻлган аҳолиси сони еса 15,7 миллиондан ошади.[9]

ГФП Оʻзбекистон ҳақидаги маʼлумотларни Марказий разведка бошқармаси сайти, МРБнинг Wорлд Фаcтбоок тоʻплами маʼлумотлари, „Википедия“ ва очиқ манбалардаги бошқа маʼлумотларга асосланиб тузиб чиққан.

Марказий Осиё мамлакатлари орасида Оʻзбекистондан ташқари Қозогʻистон ҳам рейтингдан оʻрин олган боʻлиб, ГФП уни 80-оʻринга жойлаштирган. Оʻзбекистонга ҳудудий жиҳатдан яқин мамлакатлар орасида Афгʻонистон 76-оʻринни егаллаган, Тожикистон, Қиргʻизистон ва Туркманистон рейтингга киритилмаган.

МДҲ, Болтиқбоʻйи мамлакатлари ва Грузия орасида Оʻзбекистон Россия (2-оʻрин) ва Украина (21-оʻрин)дан кейинги 3-оʻринни банд етган. Озарбайжон (50-оʻрин), Беларус (52), Грузия (64), Қозогʻистон (80), Естония (96), Литва (103) оʻрин олган. Арманистон, Молдова, Латвия каби мамлакатлар рейтингга киритилмаган.

Рейтингга коʻра, АҚШ армияси енг қудратли деб топилган боʻлса, Россия ва Хитой армияси кучли учликдан оʻрин олган. Ҳиндистон, Буюк Британия, Франсия, Германия, Туркия, Жанубий Корея ва Япония армияси еса кучли оʻнликка кирган.

Қайд етиш жоиз, ГФПʼнинг 2014 йилги рейтингида ҳам Оʻзбекистон 48-оʻринда бораётган еди

 

(Visited 673 times, 1 visits today)
Rate article
DAVOLASH
error: Content is protected !!