Ijtimoiy tarmoqlarda xafli
Ijtimoiy tarmoqlarda xafli Бўлишиш яхши, бироқ ҳар доим ҳам емас. Масалан, дўстингиз билан бир бурда нонни ёки хурсандчилик хабарини бўлишиш яхши. Лекин нозик мавзуга оид суратларни ва ўта шахсий маълумотларни оммага ошкор қилиш ярамайди.
Агар еътибор бериб қарасангиз, биз буни ҳар куни,ҳар гал Инстаграм ёки Фаcебоокни очганимизда қилар еканмиз. Нохуш ҳолатга тушишни ва муаммоларга дуч келишни истамасангиз қуйидаги маълумотларни ижтимоий тармоқларда еълон қилманг.
Ижтимоий тармоқлар тобеликни келтириб чиқаради. Инсоният бунинг нима еканлигини аста-секин тушуниб бормоқда. Ўзининг шахсий суратининг тагида лайкларни кўрганда инсон танасида хурсандчилик гормонлари ишлаб чиқилади, шунинг учун у ижтимоий тармоққа богланиб қолади. Бироқ Инстаграм, Фаcебоок, ВКонтакте ва ҳаттоки Одноклассники ларда кўпгина хавфлар бор. Сизнинг аккаунтингиздан фирибгарлар, ўғрилар, ҳар хил шилқимлар ва бошқа ёқимсиз инсонлар фойдаланишлари мумкин. Ўзингизни хавфдан сақлашингиз учун ҳеч қачон омма билан қуйидаги маълумотлар билан бўлишманг.
1.Турар жой ва иш жойингизнинг манзили
“Маълумотлар” деган қаторда манзилингизникўрсатмаслигингизни биз биламиз. Бироқ ижтимоий тармоқларда суратингизнижойлаштириш билан бирга автоматик тазда геолокацияни ҳам бириктириб қўйишингизнисиз биласизми? Бундан фойдаланиб исталган одам сизнинг жойлашган манзилингизнибир зумда аниқлаб олади. Шунинг учун енг оддий усул – аккаунтни мослашдагеолокацияни ўчириб қўйинг.
2.Фарзандларингизнинг суратлари
Ҳа, фарзандининг суратлари билан бўлишишниистамаган оналар топилмаса керак. Ахир фарзанд бу бахт ва бу бахтнияқинларингиз билан бўлишишни истайсиз. Агар фарзандингизнинг суратини еълонқилмоқчи бўлсангиз, унинг боғча, мактаб ёки вақтини ўтказадиган жойларҳақидаги маълумотлар тармоққа тушиб қолмаслигига еътибор беринг. Дунёдағалати ва ёмон одамлар кўп. Улар фарзандизгиз ҳақида қанча кам билса,шунча яхши.
3.Таътилда ҳақидаги тафсилотлар
Саёҳат ҳақидаги таассуротлари билан ҳамма бўлишгисикелади. Бунинг ёмон ёйи йўқ. Бироқ таътилга кетиш олдидан саёҳатгакетаётганингизни ижтимоий тармоқда еълон қилмаган маъқулл. Ўғрилар бунданфойдаланиб қолишлари мумкин.
4.Паролингизни бузиши мумкин бўлган маълумот
Манбаларингиз учун (почтадан тортиб електронбанкгача) парол танлаётганингизда тизим сизга “махфий савол” танлашингизнива унга жавоб ўйлаб топишингизни таклиф етади. Ҳар еҳтимолга қарши, агар сизпаролни есдан чиқарсангиз ва қайта тиклашни хоҳласангиз. Махфий саволлар “онангизнингқизлик фамилияси”, сиз ёқтирган актер” каби вариантларни таклиф етади. Буҳақдаги маълумот оммага маълум бўлмаслиги керак. Агар сиз махфий савол учун “сизёқтирган қўшиқчи” опциясини танласангиз-у, Фаcебоок даги аккаунтингиз есаШаҳзоданинг расми билан тўла бўлса, паролингизни ҳаттоки мактаб ўқувчисиҳам буза олади. Шунинг учун еҳтиёткор бўлинг.
5. Нозик масалали суратлар
Бу ҳақда ҳамма билади, Фаcебоок да еса умумантақиқланган. Бироқ Вибер ёки WҳацАпп каби шахсий чатдан севгилингизга юборилганнозик суратларингиз омманинг даққат еътиборига тушиши мумкин. Тажрибада еса исталгансақланаётган маълумотни бузиб олиш мумкин.
6. Молиявий маълумот
Баъзи одамлар ижтимоий тармоқларга шахсий банккарточкаларининг расмини ҳам қўйишдан тоймайдилар. Сиз шулар қаториданемаслигингиздан умидвормиз. Чунки исталган одам ўзи билмаган ҳолда фирибгарларгаасқотадиган маълумотни бериши мумкин. Масалан, қайси банкнинг мижозиеканлигингиз ҳақидаги маълумот. Учига чиқган фирибгарлар учун шу маълумотларнингўзи ҳам йетади. Ахир сизнинг туғилган санангиз ва бошқа шу каби маълумотларнианиқлашнинг қийин йери йўқ.
