ГЕМОРРОЙ КАСАЛЛИК БЕЛГИЛАРИ
ГЕМОРРОЙ КАСАЛЛИК БЕЛГИЛАРИ Шифокор (ректоскопни олиб қўйиб ҳамда қўлқопни ечиб): «Ҳаяжонланманг, азизим. Ҳозирда сизда ҳеч қандай қўрқинчли нарса йўқ. Кичик геморрой бор. Аччиқ ҳамда қовурилган нарса еманг. Алкогол тўғрисида унутинг. Кўпроқ пиёда юринг.
Тоза ҳавода кўпроқ бўлинг. Агар қачондир безовта бўлсангиз, маз суртинг, юмшоқ ванна қабул қилинг. Агар булар ёрдам бермаса, унда яна келасиз. Биз сизга жон деб ёрдам бериб – операция қиламиз».
Бёмор (руҳи кўтарилиб ҳамда кийиниб): «Раҳмат, доктор. Демак, менда қўрқинчли ҳеч нарса йўқ. Операциясиз ҳам тузалишим мумкинми? Тўғри овқатланиш, ванна, мазлар ҳамда шамдорилар етарли бўлишига умид қилсам бўладими?»
Шифокор (ўйланиб ҳамда маъноли қараб): «Бу кўп жиҳатдан ‘сизга боғлиқ. Аммо айтиш керакки, геморройни консерватив ҳамда паллиатив даволаш – бу фақат уни кечиктириш саналади. Радикал операция – даволашнинг ягона ишончли усули саналади».
Бемор (ўзига): «Ана. Операция, касалхона… Сен мени кўп кўра олмайсан, айболит! Сизга шифокорларга фақат кесиш бўлса». Эшитиладиган қилиб): «Яна бир марта раҳмат, доктор! Ҳаммаси яхши. Мен ўйлаб кўришим керак».
Ҳар куни, ҳар соат бизнинг бепоён юртимиз кенгликларида ўнлаб ҳамда юзлаб бундай ҳодисалар содир бўлади.
Геморрой — Бу орқа тешикнинг энг кўп учрайдиган касаллиги бўлиб, шифокорга мурожаат қилинади. Тиббий статистика соҳасидаги мутахассисларнинг энг паст баҳоларига кўра ёр юзи аҳолисининг катта ёшли қисмининг 12-15% геморрой билан оғрийди. Бу миллионаларни англатади.
Геморрой билан танишув турлича бўлиши.
Ўткир геморрой ёшликда пайдо бўладиган исталган ҳолат билан таққосланиши мумкин. Тезкор, кучайиб борувчи симптомлар, ёрқин, вақт ўтиши билан касалликнинг азоб берувчи кўринишларига сабаб бўлади.
Худди биринчи муҳаббат каби ўткир геморрой деб аталувчи геморродиал криз бутун умр давомида хотирада қолади. Инсон севиши мумкин. Фақат бу кам содир бўлади.
Шундай қилиб, ўткир геморрой ёшлар, тўлиқ ҳаётий кучга эга шахсларда кўп учрайди.
Даврий геморрой тўлиқ бўлмаган оилавий ҳаётни ёдга солади.
Камчилик ҳамда тартибсизликлар босқичма-босқич йиллар ўтиши билан ўсиб боради. Касалликнинг зўрайиши кузатилади, аммо жуда кучли бўлмайди. Қандайдир турмушдаги низо ҳамда жанжаллар бўлиши мумкин.
Геморрой кучайгандан сўнг ойлар, баъзан йиллар давомида яхшиланади. Тиббий тилда
бу касалликнинг тўлқинсимон даври деб номланади.
Инсон ўзини тинчлантириб, геморрой бартараф бўлишига умид қилади. Шошилиш ярамайди.
Майли… Симптомларни тавсифлашга ўтамиз.
Хитой жиноят оламида Триада ташкилоти мавжуд. Геморройда касалликнинг асосий кўринишлари триада-оғриқлар, қон ажралиши ҳамда орқа тешик узелларининг чиқиши билан кўринади.
ОҒРИҚ
Оғриқ ўткир геморройдаги энг кўзга ташланадиган симптом саналади. Исталган турдаги оғриқда киши шифокорга бориш тўғрисида ўйланади. Ҳақиқатдан ҳам у доимо ҳамроҳлик қиладиган белги саналади.
Орқа қисмдаги кучли таранглашиш, дала – ҳовлидаги ишда куч билан ҳаракат қилиш, совуқ дарёда иссиқ кунда чўмилиш, бошлиқ билан баланд оҳангда гаплашиш ҳамда яқин кишилардан.ким биландир тортишиш ва бошқалар ўткир геморройни намоён қилиши мумкин.
Бизнинг суҳбатимиз учун сабаблар эмас, балки оқибат муҳим.
Тўсатдан жисмоний юкламадан сўнг, баъзан кучли психологик юкламаларда орқа тешикда ноқулайлик бўлади.
Агар дарҳол чоралар кўрилса, жараён тўхташи мумкин. Агар вақтида бунга эътибор қаратмасанг ўзингдан ўпкалашинг керак.
Оғриқ тезлик билан кучаяди. Худди кемадагидек оёқларни кенг ёйиб ўтириш содир бўлади. Автомобил велосипеддаги сайр, кресло, стул ёки ўриндиққа ўтиришда инграш содир бўлади. Инсон Парижнинг диққатга сазовор жойлари тўғрисида ўйлашни бошлайди. Эйфел минорасига қадам ташлай олмайсан ҳамда ўтира олмайсан. Сени оғриқ тунда ҳам тинч қўймайди. На ўтира оласан, на юра ва на даволана оласан.
Даврий геморройда оғриқ анча кутилмаган бўлади. Дастлаб оғриқ сезилмайди. Кейинчалик ноқулайлик, қалтираш содир бўлади. Қалтираш тўлиқ бўлмаган бўшалиш сезгисига ўзгаради. Сўнг қичима пайдо бўлади. Қичима ачишишга ўтади.
Қачонки катта ҳожат учун борганда орқа тешикда оғриқлар пайдо бўлади.
Агар даврий геморрой кучайса, оғриқлар геморроидал кризгача етади.
Баъзан геморрой орқа тешикда ёриқлар пайдо бўлишига олиб келиши мумкин. Орқа тешик ёриқларидаги оғриқлар дарҳол эмас, балки ичаклар бўшагандан сўнг бироз ўтиб пайдо бўлади. Босқичма-босқич кучайиб, улар бир неча соат давом этиши мумкин.
Бунда оғриқлар азоб берувчи бўлиб, инсон ҳожатга боришдан қўрқиб қолади. Бу шифокорлар тилида стул қўрқуви деб аталади. Проктолог мутахассислиги бўйича олдинги асарларда мазкур ҳолатда бемор ўзига суиқасд қилишгача етиши мумкинлиги тавсифланган.
Агар орқа тешикдаги оғриққа қалтираш ҳамда ҳарорат ошиши ҳам қўшилса, дарҳол
жарроҳ, проктолог мутахассисга мурожаат қилиш керак. Сизда парапроктит, ахлат яллиғланиши ҳамда тўғри ичак атрофидаги тўқималарнинг парчаланиши бошланган бўлиши мумкин. Даволашни бошлашдаги узилишлар сабабли ҳаёт учун хавф туғдирувчи асоратлар пайдо бўлиши кузатилади. Бунда бир неча кун эмас, соатлар рол ўйнайди.
Орқа тешикда оғриқ пайдо бўлганда кўпчилик одамлар шифокорга мурожаат қилиш кераклигини тушунадилар.
Геморройнинг бошқа хусусий белгилари билан ҳолатни аниқлаш мумкин.
