Еркак ва аёлларда сифилис (захм): аломатлари, ташхис ва даволаш усуллари

Сифилис (захм)- бу юқумли венерик касаллик бўлиб, унинг сабабчиси оқиш трепонема (спирохета) инфекциясидир. Бу микроорганизм анилин боʻёгʻи билан ёмон боʻялганлиги учун оқиш дейилади. Касаллик тери ва шиллиқ қават орқали жинсий йўл билан узатилади. Тўғридан-тўғри алоқа ва турли турдаги уй-рўзғор буюмлари орқали юқиши ҳам мукин.

Сифилис қандай юқади?

Сифилис енг хавфли юқумли касаллик ҳисобланади. Жуда осонлик билан юқиши мумкин, бир неча юқиш йўллари мавжуд. Тиббий статистикада захм 95% ҳолларда жинсий алоқа йўли билан ва 5% ҳолларда кундалик алоқалар ёки зарарланган қон орқали юқади. Бундан ташқари, йўлдош орқали онадан болага ва қон қуйиши натижасида юқиши мумкин. Захм касаллиги биринчи босқичда фақат зарарланган қон орқали узатилади.

Инфекцияни турмушдаги алоқа қилиш орқали юқиши касалланган одам бирон нарсани ишлатганидан кейин дарҳол бошқа соғлом одам ишлатганида кузатилади, зеро инфекция инсон танасидан ташқарида узоқ вақт яшамайди ва тезда ўлади.

Сифилиснинг босқичлари қандай?

Касаллик тўлқинланиш тарзида давом етади ва унинг давомида бир неча босқичлар ажратилади:

1. Инкубацион давр босқичи ва белгилари

Умуман олганда, бу муддат икки ой давом етади. Бу вақтда касалликнинг бирон бир аломатлари ёки белгилари йўқ, шунингдек, Вассерман реаксиясига ҳам жавоб бўлмайди. Агар бошқа касалликларни даволаш учун антибиотиклар ишлатилган бўлса, унда сифилиснинг инкубацион даври бир неча ҳафтага узайтирилади.

Инкубация даври захм инфекцияси организмга тушган вақтдан бошлаб патоген оқиш трепонема яраси ёки шанкр деб аталмиш яра шаклланишига қадар бўлган давр саналади. Бошланишида қизил яллиғланган доғ пайдо бўлади, бир неча кундан кейин доғ папула(лот.-тугунча)га айланади. Ушбу турдаги жароҳатларнинг ўзига хос хусусияти бу оғриқнинг йўқлиги ҳисобланади.

Яранинг диаметри 5-10 мм ни ташкил қилади. Қаттиқ шанкр лабларнинг қизил чегарасида, лунжнинг ички шиллиқ юзасида, қаттиқ ва юмшоқ танглайда пайдо бўлади ва шакли ва ўлчамида фарқ қилиши мумкин. Одатда атрофининг баландлашиши  билан бошқа яралардан фарқ қилади, яранинг таг қисми еса кул рангли парда билан қопланган ёрқин қизил рангга ега. Оғизнинг бурчакларида сифилиснинг асосий белгиси вақти-вақти билан қон кетиши мумкин бўлган нотекис қиррали ёриқлар шаклида бўлиши мумкин.

Қаттиқ шанкрнинг намоёнидан сўнг, сифилиснинг муҳим белгиси лимфаденитнинг ривожланиши ҳисобланади. Ўртача сифилиснинг инкубация даврининг давомийлиги 20-30 кунни ташкил етади, аммо бир ёки икки ҳафта бўлиши ҳам мумкин. Охирги вақтларда бошқа касалликларни, жумладан шамоллаш, ангина, пневмония, гриппларни даволаш учун антибиотикларни ишлатиш инкубация даврини ошишига сабаб бўлмоқда.

Сифилиснинг инкубация даври хавфли бўлиши мумкин, чунки бемор бу хавфли касаллик борлигини ҳақида шубҳа қилмайди. Сифилитик инфекция хусусияти ҳар қандай маълум ва аниқ белгилари бўлмаган бир неча даврлар билан кечишидир. Касаллик серологик реакциялар жараёнида шифокор ва бемор учун кутилмаганда ёки тўсатдан ички орган ёки марказий асаб тизимининг шикастланиши сабабларини аниқлаш давомида аниқланиши мумкин. Бундай ҳолатда, касалликнинг давомийлигини ва инфекциянинг қачон юқганлик вақтини аниқлаш жуда қийин.

2. Бирламчи сифилис босқичи ва аломатлари

Заҳмни инкубация даври тугагандан сўнг, касаллик ривожланишда давом етади ва бирламчи босқич (бирламчи захм) юзага келади. Бу соқичда оқиш трепонема лимфа ва қон орқали организм бўйлаб тарқалишни бошлайди. Заҳмнинг бошланғич даври — асосий шанкрнинг иккинчи даражали шиллиқ қаватдаги тошмалар пайдо бўлишигача бўлган вақт.

Ушбу даврда инфекция жойида турли ерозив-ярали шанкрлар пайдо бўлади. Одатда, бундай яралар таносил (генитал) аъзоларда, шиллиқ қаватида (бодомсимон безлар устида, лабларда, бурунда), шунингдек, орқа чиқарув тешиги (анусда) пайдо бўлади. Аммо терида ҳали тошмалар бўлмайди. Яъни, захм касаллигининг бу босқичи бошида тери ёки шиллиқ қаватда кичик шанкр бўлиши мумкин, бу оддий юзаки нуқсон каби кўринишда бўлиши мумкин. Баъзида бундай яралар кўпликда пайдо бўлади, аммо касалликнинг дастлабки босқичи учун одатдагидек фақат битта қаттиқ шанкр бўлади, бу еса яқин атрофдаги лимфа тугунларига салбий таъсир кўрсатади. Асосий шанкр жинсий аъзолар ҳудудларида пайдо бўлганлиги сабабли дастлаб чов лимфа тугунлари катталашади. Давомийлиги бир ярим ойдан икки ойгача.

3. Иккиламчи сифилис босқичи ва аломатлари

Иккинчи даражадаги сифилис (баъзида янги сифилис деб аталади). Беморнинг терисида асосан, хиралашган пушти ранг тошмалар пайдо бўлади. Ривожланаётган тошмалар касалланган одамни безовта қилмайди ва бир неча ҳафта ўтиб ўз-ўзидан йўқолади. Касаллик инфекция тўқималарга ва бошқа инсон органларига кириб борганида латент (яширин) шаклга киради. Сифилис умумий касалликлар (грипп, полиартрит, ревматик юрак касаллиги) кабиларга ўхшай бошлайди. Умуман олганда, кўкрак қафаси, қорин бўшлиғи ва ёнбошлардаги тошмалар жуда кам учрайди. Спиртли ичимликларга қарамлик бўлганда бундай тошмалар йирингли қобиқ билан қопланган яралар шаклини олади. Ушбу босқичнинг яна бир белгиси — сочнинг тўкилиши(каллик). Баъзан соч жуда кўп тўкилади, баъзан маълум бир ҳудудда юзага келади. Асосан, барча яралар шиллиқ қаватда жойлашган бўлади ва уларга тегинилса касаллик юқиши мумкин (агар терида микрожароҳатлар бўлса).

4. Учинчи даражали сифилис босқичи ва симптомлари

Учинчи даражали сифилис (қайталанувчи). Тўрт ойлик яширин захмдан сўнг касалликнинг рецидив (такрорий) босқичи бошланади. Бу асосан тери ва шиллиқ қаватдаги тошмалар, овоз хириллаши, ангина, умумий соғлик ҳолатининг ёмонлашуви билан намоён бўлади. Бу босқичдаги сифилис 1-2 ой давом етади ва кейин беморнинг асемптоматик(аломатларсиз) ҳолатига оқиб келади.

Бу босқичлар бир неча йиллар давом етади, шу вақт ичида инсон унда сифилис борлигидан шубҳаланмайди.

Сифилис қандай намоён бўлади?

Сифилиснинг белгилари кўриниши еркак ва аёллар учун деярли бир хил. Ушбу касалликнинг дастлабки белгиси кичкина яллиғланган яранинг пайдо бўлиши, уни оддий донача билан адаштириш мумкин.

Қаттиқ шанкр деб аталмиш яра оғриқсиз, ҳатто унга еътибор ҳам бермаслик мумкин. У касалланишдан сўнг уч ҳафта ўтгач, юқумли патогенлар кирган жойида пайдо бўлади. Одатда у койлар генитал ҳудуд, кўкрак, лаблар, тил, юз ёки бармоқлардир. Шанкрнинг очиқ юзаси бошқаларга хавф туғдиради, чунки у инфекциянинг манбаи ҳисобланади. Касаллик аниқланмаса, касалликнинг иккинчи босқичи ривожланади. 6-10 ҳафтада захм яраси ёки яра қаттиқлашади ва сифилис қўзғатувчиси  — трепонема қонга кириб тана бўйлаб ҳаракатлана бошлайди.

Қўл ва оёқларда ёки бутун танада тери тошмалари бўлиши мумкин. Оғиз бўшлиғида ёки аёллар жинсий аъзоларида кичик яралар тўплами пайдо бўлиши мумкин, асосий, шунингдек бу яралар ҳам жуда юқумлидир. Агар инфексия томоққа таъсир қилса, овознинг хириллашини кузатиш мумкин.

Сифилис кўринишининг иккинчи босқичи симптомларнинг тўлиқ йўқолишига олиб келади. Икки босқичдан сўнг касалликнинг барча белгилари бутунлай йўқоладиган беморларнинг аниқ бир гуруҳи мавжуд. Яширин давр 1 йилдан 20 йилгача давом етиши мумкин. Аммо бу касаллик тўхтаганини англатмайди. Касалликнинг яширин даври хавфли ҳисобланади, чунки инфекция тана бўйлаб қон орқали тарқалади ва ички органлари жароҳатлашда давом етади.

Сўнгги пайтларда сифилис бир неча жиддий хусусиятларга ега бўлди. Яширин сифилисда ўсиш кузатилди. Иммун ва марказий асаб тизимининг шикастланиши дастлабки даврда юз беради.

Кўпинча, захмнинг кечишини оддий шамоллаш касаллиги билан адаштиради, чунки захм ҳам кўп чарчоқ ва интоксикация билан кечади. Тўғри ташхис қўйишни қийинлашиши сабабларидан бири антибиотиклардан назорациз фойдаланишдир. Антибиотиклар таъсирида касаллик вақтинча чекинади ва инсонлар шифокорга мурожатни кечга қолдиришади.

Сифилис билан касалланишнинг характерли оғир оқибатлари учинчи босқичда юз беради. Таъсир остида юрак, қон айланиш тизими, орқа мия ва бош мия каби муҳим органлар бўлади. Еркаклар ва аёллар бироз фарқли белгиларга ега бўладилар.

Захмнинг терида намоён бўлиши

Умуман олганда, сифилиснинг барча теридаги аломатлари иккинчи даражали сифилиз босқичида юз беради. Ушбу босқич инфекция юқганидан сўнг бир неча ойдан (4 ойгача) сўнг бошланади ва бир неча йилгача (5 йилгача) давом етиши мумкин. Бу вақт давомида инфекция беморнинг бутун терисига ва барча ички органларга таъсир қилади.

Ушбу босқичнинг асосий белгиси — тананинг ҳамма жойида, ҳатто оёқ ва оёқлар тагида жойлашган тери тошмаларидир. Теридаги бундай тошмалар тез-тез ҳароратнинг ошиши ва умумий ҳолатнинг йенгил ёмонлашуви ҳамроҳлик қилади. Одатда беморнинг умумий аҳволи гриппга ёки шамоллашга ўхшайди.

Розеола

Сифилиснинг теридаги кўриниши асосан гул шаклида (қизил ёки пушти) бўлади. Розеола — тери томирларининг бузилишига олиб келадиган кичик диаметрли (10 мм гача) юмалоқ шаклидаги пушти рангли доғлар. Умуман олганда, бундай жойлар нотекис равишда ва терига тасодифий жойлашади. Бу доғ юз, пешона ва қўлнинг орқасида кўринади. Одатда бундай розеола катталашмайди,қичимайди ва оғримайди, босилганда бир неча сонияга йўқолади. Баъзан, ноодатий шакли бўлади: фолликуляр компонентли донсимон доғлар.

Розеола касалланганларнинг 80 фоизида иккинчи даражали сифилиснинг характерли белгисидир. Даволашсиз бундай жойлар бир неча ҳафтадан сўнг йўқолади (2 ойгача), бироқ такрорланадиган розеоллар бўлиши мумкин. Қайта пайдо бўлган розеолалар камроқ миқдорда ва гуруҳ-гуруҳ  бўлиб чиқади.

Тугунчали тошма

Сифилиснинг теридаги кўринишининг яна бир тури — бу тугунчали тошмалардир. Венерологияда бундай тошмалар папулалар деб номланади, чунки асосан улар думалоқ шаклдаги тугунлар шаклида теридан кўтарилиб чиқиб туради. Папулалар бир неча турга ажратилади:

• Лентикуляр;
• Тангасимон;
• Буғдойсимон;
• Бляшка шаклида.

Тугунчасимон тошма кўпинча (тери тошмаларидан ташқари) шиллиқ қаватда жойлашиши мумкин ва биргаликда битта катта папулани ҳосил қилиши мумкин.

Папула организмнинг намроқ жойларида (оёқ бармоқлари ораси, қўлтиқ остида, чов соҳасида, думбалар орасида) кейинчалик намли ерозияга айланади ва ўзида кўп трепонема сақлайди ва бундай папулалар жуда юқумли ҳисобланади. Айнан шу шакл орқали одамлар кўпинча маиший алоқалар орқали касалликни юқтириб олишади  (тўшак орқали, идишлар орқали, бўса, қўл бериб кўришиш).

Умуман олганда, тиббиётда сифилис билан касалланган одамнинг терисида жуда кўп миқдорда доғлар аниқланган, уларнинг шакли ва жойлашуви билан фарқ қилади. Бундай тошмаларни захм тошмалари дея ташхислаш бирмунча мушкул, чунки ташхис қўйилганида, улар бошқа касалликларнинг теридаги тошмалар каби кўринади. Шунинг учун теридаги тошмалар мавжуд бўлганда биринчи бўлиб қон намунаси Вассерман реаксиясига таҳлил қилиниб, сифилис бор-йўқлиги аниқланади. Сифилиснинг кечиши одатдаги терида тошмалар пайдо бўлиши билан намён бўлади.

Еркакларда сифилис белгилари ва аломатлари

Касалликнинг бошланғич босқичида еркакларда сифилиснинг белгилари:

• Жинсий олат боши ёки танасидаги яра пайдо бўлиши (қаттиқ шанкр). Баъзан яра сийдик йўлида ёки орқа чиқариш тешигида оғриқсиз яралар (яралар гуруҳи) шаклида падё бўлиши мумкин.
• Жароҳат юмалоқ шаклга ва ёрқин қизил рангга ега, қаттиқ шанкр атрофидаги тери нормал кўринишда.
• Яра диаметри 1-4 сантиметргача.

Баъзи беморларда, ерлик олати чекка кертмак қисмининг яллиғланиши — фимоз кузатилиши мумкин. Қаттиқ шанкр қўшимча инфекциялар билан зарарланиши мумкин, бу яранинг янада яллиғланишига ва унинг гангрена бўлишига олиб келади.

• Чов соҳасида жойлашган лимфа тугунлари қаттиқ шанкрнинг шаклланишидан бир ҳафта ўтиб катталашиб боради. Катталашишлар бир ёки икки томондан, хар хил бўлади. Лимфа тугунларнинг ўзи оғриқсиздир, йирингламайди, терининг юзаки қатламлари яллиғланмайди.
• Маҳаллий лимфангит жинсий органларида қаттиқ шанкр бўлган еркакларда кузатилади. Сифилиснинг бошланғич даврининг охирида катталашган лимфа тугунлари кўпайиб боради — полиаденит. Баъзида ҳароратнинг кўтарилиши билан умумий заифлик мавжуд бўлади.

Агар теридаги ғайритабиий ҳодисаларга  ёки еркакларда заҳарланишнинг ноаниқ аломатларига еътибор берилмаса, бу касаллик навбатдаги, жиддий босқичга ўтади. Бу босқичда сифилиснинг ривожланиши яширин шаклда ва дори воситаларисиз йўқолиб борадиган турли хил клиник белгиларнинг пайдо бўлиш тезлиги билан тавсифланади. Турли хил тери тошмаларини ҳатто тиббий мутахассислар ҳам бошқа юқумли касаллик белгилари билан адаштириши мумкин. Сифилисни кейинги босқичларда даволаш қийин ва шунинг учун даволаш камроқ муваффақиятли бўлади. Айни пайтда ақат сурункали касаллик ривожланишини тўхтатиш мумкин, лекин захм таъсир туфайли шикастланган органлар вазифасини тиклаш мумкин емас.

Танадаги тошмалар мавжудлиги сизда сифилис борлигини англатмаслигини билиш керак. Ташхисни фақат зарурий синовлар ва таҳлиллар орқали аниқ қўйиш мумкин.

Аёлларда сифилиснинг белгилари ва аломатлари

Аёллардаги сифилиснинг симптомлари оқиш трепонема билан инфекциялангандан кейин бир неча ҳафта ичида пайдо бўлади.

Касалликнинг мавжудлиги лаборотория синовлари билан ҳам аниқланмайдиган вақт — инкубацион давр уч ҳафтадан бир ойга қадар бўлади. Баъзи индивидуал хусусиятлар билан бу давр ҳам қисқа бўлиши мумкин.  Масалан сил касаллиги туфайли тананинг иммунитети заифлашган бўлса. Агар бемор бирон бир сабабга кўра инфекциядан олдин катта миқдорда антибактериал дорилар қабул қилган бўлса, бу давр тахминан бир неча ой давом етади.

Захмнинг аёллардаги биринчи белгилари жинсий соҳада ёки қин шиллиқ қаватида оғриқсиз яралар пайдо бўлишидир. Сифилис яраси ёки қаттиқ шанкр терининг бошқа соҳалардиа ва бачадон бўйнида ҳам пайдо бўлиши мумкин. Тананинг узоқ қисмларида жойлашган қаттиқ шанкрнинг бир нечта кўриниши ҳам мавжуд.

Касалликнинг янада ривожланиши тана бўйлаб, шунингдек, қўл кафтлари ва оёқ  соҳаларида тошмалар тосшиши билан кечади. Лимфа тугунларининг оғриқсиз катталашиши инфекция лимфа тугунларига кириб борганидан кейин кузатилади. Лимфа тугунларида улар тез кўпайтиб ва ​​лимфа орқали бутун танага тарқалади. Оғизда ёки орқа чиқариш тешиги атрофида зичликлар пайдо бўлади.

Қаттиқ шанкрнинг пайдо бўлиши оғриқнинг йўқлиги сабабли, айниқса аёллар, касалликни вақтида пайқай олсиҳмайди. Яна бир сабаби яралар ўз-ўзидан йўқолади ва унинг диаметри кичик (0.5см) гача бўлиши мумкин.

Ноқулайликни фақат кўрсаткич бармоқ тирноғи яқинида ёки орқ чиқариш тешиги атрофида шаклланган шанкрлар туғдириши мумкин.

Теридаги ҳар қандай аниқланмаган тошмалар сифилиснинг белгилари бўлиши мумкин ва уларни еътиборсиз қолдириб бўлмайди. Хасталикни вақтида аниқлаш ва жиддий оқибатлардан қутулиш учун вақтида шифокор билан маслаҳатлашиш керак.

Ҳомиладорлик даврида сифилис

Ҳомиладорлик даврида сифилис нафақат аёлларнинг соғлиғи, балки туғилажак боласи учун ҳам жуда хавфлидир. Захм билан касалланган онада табиий аборт (ҳомиладорликнинг сўнгги босқичларида) ва ўлик туғиш содир бўлиши мумкин. Бачадондаги бола ҳам сифилис билан касалланиш хавфи остидадир.

Ҳомиладорлик пайтида сифилис ташхиси қўйилган ҳолларда, юзага келиши мумкин бўлган жиддий оқибатларнинг олдини олиш учун қўшимча чоралар кўриш керак. Икки даволаш курси мажбурийдир. Биринчи асосий даволаш курси касалхонада олиб борилади, иккинчи даволаш курси амбулатор шароитда амалга оширилиши мумкин. Даволаш антибиотиклар ва сефтрикасон билан олиб борилади. Сифилисни даволаш учун шахсий тиббий муассасага махсус лицензия берилиши керак. Даволаш курси охирида берилган тиббий ҳисоботини узоқ вақт сақлаш керак, унда касалликни даволашда қўлланилган даволаш усуллари ва дори турлари ва дозалари ёзилган бўлади.

Сифилиснинг ҳомила учун хавфи

Даволаш қарши кўрсатмаларга ега бўлмаган ва ҳомилага таъсир қилмайдиган антибактериал препаратлар билан олиб борилади. Касалликнинг мавжудлиги ҳомиладорликни бекор қилиш учун кўрсатма емас, керак бўлса чақалоқни сақлаб қлиш мумкин. Бу касалликнинг даволашнинг замонавий усуллари инфекцияни олдини олади. Касаллик ривожланиши, ички органларга ва марказий асаб тизимига зарар етказилиши тўхтайди. Ҳомиладор аёлнинг саломатлигига таҳдид йўқ қилинади. Замонавий дорилар зарарланган она томонидан болага касаллик юқишини олдини олади, болаларда туғма сифилисни олдини олинади. Ҳомиладорлик биринчи ярмида касалликдан халос бўлиб, бир аёл бола ва бошқалар учун хавфсиз ҳисобланади, ҳомиладор аёлларни даволаш ихтисослаштирилган касалхонада амалга оширилади. Агар сифилис биринчи марта аниқланган бўлса, даволаш туғруқхонаниннг ўрганиш бўлимида амалга оширилади.

Чақалоқлардаги туғма захм оқибатлари:

• Секин ривожланиш ва секин вазн олиш;
• Нотинч ва ёмон уйқу
• Суяк касалликлари
• Жигар ўпка ва марказий асаб тизими жароҳатлари.

Сифилис белгилари бўлмаган болаларни ҳаётнинг биринчи йилида кузатиш давом етилади, лаборатория синовлари ҳар уч ойда бир марта бажарилиши керак. Туғилган туғма заҳмни белгилари туғилганидан кейин икки йил ичида болада аниқланиши мумкин.

Ташхис

Сифилисга унинг яширин шакли туфайли ташхис қўйиш қийин. Белгилар йўқлиги шифокорга кеч мурожаат қилишга сабаб бўлади, бу еса бошқалар соғлиғига хавф туғдиради ва зарарланганлар сонини кўпайтиришга олиб келади.

Захмни ташхислаш комплекс усулда амалга оширилади. Албатта, захм борлиги учун тезкор тестни ўтиш мумкин, бу тестнинг ижобий натижалари чуқур таҳлиллар ўтказишга ундайди ва касалликнинг аниқ борлигини кўрсатмайд. Умуман олганда, сифилисни ташхислаш лаборатория, шифокор томонидан текширилиши ва беморнинг шикояти асосида амалга оширилиши керак.

Касалликнинг дастлабки даврида серологик реакциялар салбий натижани кўрсатиши мумкин, чунки қондаги антитаналар ҳали керакли миқдорга йетиб бормаган. Тўртинчи ҳафтанинг охирига келиб реакция доимо ижобий бўлади. Яра ёки қаттиқ шанкр 3-12 хафтада мустақил равишда йўқолади, кичик чандиқ қолиши мумкин.

Заҳмни ташхис қилиш қонни таҳлил қилиш ва қаттиқ шанкр ажралмаларини  текшириш асосида амалга оширилади.

Умуман олганда, оддий поликлиникада сифилисга тестлар топширилади. Шифокор ҳар қандай ҳолатда ҳам қоннинг Вассерман реаксияси (РВ қон) учун таҳлилини буюради ва ижобий жавоб олинганда жинсий касалликлар диспансерига йўналиш беради. Фақат у йерда (шунингдек, хусусий клиникаларда ҳам) захм учун кенг қамровли ташхис амалга оширилади, чунки «нотўғри» ташхис ҳолатлари мавжуд.

Нўтоғри ижобий натижалар

Бундай натижалар кучли антибиотиклар билан даволаниш курсини ўтган ҳомиладор аёлларда ёки сил билан касалланганларда аниқланади. Баъзан захм учун сохта ижобий натижани ўрганиш учун муайян диагностик усул — асаб тизими жароҳатлари мавжудлигини ўрганиш учун орқа мия суюқлиги олинади.

Умуман олганда лаборатория диагностикасида бактериологик материалларни ўрганиш учун турли замонавий усуллар қўлланилади. Асосий усуллар бу ПЗР(полимераз занжирли реаксия) ва ИФА(иммуноферментив анализ) бўлиб, улар сифилисни ташхислаш учун қўлланиладиган енг замонавий усулдир. Шунингдек ИФР(иммунофлюорисцент реаксия), ОТИР(оқиш трепонеманинг иммобилизация реаксияси) ПГАР(пассив гемагглюцинация реаксияси) каби серологик таҳлиллар ҳам мавжуд ва улар 100% касаллик мавжуд бўлгандагина ижобий натижа беради. Тиббий амалиётда енг ишончли ва замонавий бўлиб, беморнинг қондаги оқиш трепонемага қарши антитаналарини аниқлайдиган ПЗР усули ҳисобланади.

Ижобий якун ва касалликнинг асоратларсиз даволаниши ўз вақтида бошланган даволанишга боғлиқ.

Сифилисни даволаш мумкинми?

Касалланган одамларнинг кўпчилиги учун бу савол кескиндир: биз сифилисдан қутула оламизми? Албатта сифилиснинг давоси бор, фақат репонема инфекциясини тўлиқ йўқ қилиш учун узоқ вақт даволаш курслари ва доимий таҳлилни талаб етади, чунки касаллик жуда маккор ва кўпинча белгиларсиз кечади. Айниқса, бу касаллик бошида асемптоматик бўлиб, сифилисдир.

Антибиотиклар

Сифилисни қандай даволаш мумкинлигини фақат шифокор аниқлаши мумкин. Даволаш организмнинг хусусиятларини ва антибактериал дориларга қарши аллергик реакцияларнинг мавжуд емаслигини ҳисобга олган ҳолда алоҳида-алоҳида тайинланади. Ерта аниқланган касалликни яхшироқ даволаш мумкин. Инфекцияни тўлиқ бартараф қилиш учун 2-3 ой вақт талаб қилинади. Енг кўп ишлатиладиган дори воситалари бу тетрасиклин, еритромицин, азитромицин. Шунингдек, танадаги иммунитет тизимини яхшироқ ишлаши ва уни инфекцияга қарши курашишини рағбатлантириш чоралари керак.

Бу бир неча кун ичида захмдан ҳалос бўлиш учун жозибадор ваъдаларга ишониш керак емас, бунинг иложи йўқ ва бу фақат вақт ва пул сарфига олиб келади. Сифилисни даволаш узоқ муддатли жараён бўлиб, доимий тиббий назоратни талаб қилади. Шунинг учун даволаш касалхона шароитида ўтказилади. Антибиотикларнинг давомийлиги 24 кун давом етади.

Захм инфекцияси жуда хавфли ҳисобланади ва битта ҳимояланмаган жинсий алоқадан кейин ҳам юқиши мумкин. Касалликни даволашда ҳар иккала жинсий ҳамроҳ кўрикдан ўтиш керак. Касаллик кеч аниқланганда даволаш муддати сезиларли даражада ошади, у бир ярим йилдан икки йилгача давом етиши мумкин. Даволанишнинг қай даражада ўз вақтида бошланганлиги даволашнинг тугаши билан кузатувга боғлиқ. Вассерман реакцияси даволангандан кейин икки йилгача ижобий натижа беради.

Сифилис учун ҳомиладор аёллар мажбурий текширишдан ўтади, чунки бу инфекция келажакдаги болага жиддий хавф солади. Агар ҳомиладорликнинг дастлабки босқичларида сифилис аниқланса, даволаниш жуда муваффақиятли бўлади ва боланинг касалланишини олдини олади.

Тажрибали тиббиёт мутахассиси назорати остида ўтказилган дастлабки босқичда бошланган даволаш одатда тўлиқ тикланиш билан якунланади. Ушбу касалликнинг такрорланиш еҳтимоли деярли чиқариб ташланади. Ҳомиладор аёлларни ўз вақтида даволаш, соғлом фарзанд туғилишига имкон беради.

Сифилисни олдини олиш

Захмдан қутулгандан кейин келажакда юқиши мумкин бўлган юқумли касалликлардан қочиш керак. Организм инфекциянинг қайта киришидан ҳимояланмаган, буни еслаш ва ўз вақтида соғликни сақлаб қолиш учун ғамхўрлик қилиш керак. Ҳимоянинг енг самарали усули — презервативдан мажбурий фойдаланиш ва жинсий ҳамроҳни тўгри танлай билишдир.