Bronxial astma kelib chiqish sabablari davolash uchun

Bronxial astma

Bronxial astma – surunkali yallig’lanish va nafas olish yo’llarining o’ta sezgirligi, yo’talish, nafas olayotganda xirillash, nafas qisilishi va ko’krak qafasidagi tiqilish hissi bilan namoyon bo’ladigan teskari bronxial obstruktsiyaning rivojlanishi bilan tavsiflangan kasallik.

Shakllar va asoratlar

Bronxial astmaning asosiy shakllari (fenotiplari):

1. Allergik: ko’pincha bolalik davrida rivojlanadi, oilaviy tarixga ega, boshqa allergik kasalliklar bilan qo’shiladi – ekzema, allergik rinit, oziq-ovqat allergiyalari, dori-darmonlar va boshqalar. glyukokortikosteroidlar (ICS) ).
2. Allergik bo’lmagan: neytrofillar ko’p bo’lgan yallig’lanish ko’proq xarakterlidir, allergik bilan solishtirganda kortikosteroidlar bilan terapiyaga kamroq aniq javob beradi.
3. Kech boshlanishi bilan (ko’pincha ayollarda rivojlanadi).
4. Professional: kasbiy omillar ta’siridan kelib chiqqan – allergen.
5. Nafas olish yo’llarining doimiy obstruktsiyasi bilan (uzoq astma tarixi bo’lgan ba’zi bemorlar havo yo’llari devorlarini qayta qurishni boshdan kechiradilar va havo yo’llarining doimiy obstruktsiyasini rivojlantiradilar).
6. Semirib ketgan bemorlarda.

Alohida-alohida, og’ir bronxial astma ajralib turadi va davolash qiyin: kasallikning ushbu shakllarida 4-5-bosqich terapiyasi yordamida astmani nazorat qilish mumkin emas (pastga qarang), bu qo’shimcha davolash usullarini, shu jumladan foydalanishni talab qiladi. genetik jihatdan yaratilgan immunobiologik preparatlar (GIBP).

Kasallikning sabablari

Bronxial astma rivojlanish xavfini oshiradigan omillar:

1. Genetik moyillik, bronxial astmaning oilaviy tarixi.
2. Jins (ko’pincha erkaklarda rivojlanadi).
3. Semirib ketish .
4. Allergenlar bilan aloqa qilish (chang, qo’ziqorin allergenlari, polen, uy hayvonlari allergenlari, oziq-ovqat allergenlari).
5. Professional omillar.
6. Yuqumli vositalar (viruslar).
7. Aeropollyantlar (ozon, oltingugurt dioksidi, tamaki tutuni).
8. Diyet (yog’li ovqatlar).

Alomatlar

Bronxial astma belgilari kunduzi ham, kechasi ham rivojlanishi mumkin (alomatlar tufayli uyg’onish):

• Nafas qisilishi, havo etishmasligi, bo’g’ilish xurujlari .
• Nafas olayotganda quruq xirillash.
• Ko’krak qafasining tiqilishi.
• Quruq yo’tal , yoki oz miqdorda shaffof (shisha) balg’am chiqishi bilan.
• Ba’zida – boshqa allergik simptomlar bilan birgalikda – ko’zlardagi qichishish, lakrimatsiya , burun tiqilishi , burun oqishi, ürtiker kabi teri toshmasi , aspirin (yoki boshqa steroid bo’lmagan yallig’lanishga qarshi dorilar), beta-blokerlarni qabul qilgandan keyin alomatlar paydo bo’lishi.

Bronxial astmani davolash

Bronxial astmani davolashda bosqichma-bosqich yondashuv qo’llaniladi – davolash hajmi nazorat darajasiga va astma kuchayishi uchun xavf omillari mavjudligiga qarab tanlanadi va bir muncha vaqt o’tgach sozlanishi mumkin. Bunday holda, terapiyaning 1-2 bosqichi engil bronxial astma, 3-4 – o’rtacha, 5 – og’ir.

Bronxial astma bilan og’rigan barcha bemorlarda foydalanish tavsiya etiladigan dorilarning asosiy klassi inhaler kortikosteroidlardir, chunki ular nafas yo’llarining devoridagi yallig’lanishning og’irligini kamaytiradi va shu bilan kasallik belgilari rivojlanishining asosiy sababiga ta’sir qiladi.

Inhaler kortikosteroidlarga qo’shimcha ravishda, qisqa ta’sir qiluvchi (SABA – salbutamol) va uzoq ta’sir qiluvchi (LABA – formoterol, salmeterol, vilanterol va boshqalar), antileykotrienli dorilar (montelukast), uzoq muddatli ta’sir qiluvchi muskarinik retseptorlari antagonistlarining inhaler beta-adrenergik agonistlari ( ipratropium), gen terapiyasi bronxial astmani davolashda qo’llaniladi – muhandislik immunobiologik preparatlar – interleykin 5 (mepolizumab, reslizumab), interleykin 5 retseptorlari (benralizumab) va interleykin 4 (dupilumab) ga antikorlar, E immunoglobulinga antikorlar.

Kasallikning kuchayishini davolash uchun qo’shimcha ravishda qisqa ta’sir qiluvchi inhaler muskarinik retseptorlari antagonistlari (tiotropium), tizimli (og’iz orqali qabul qilinadi yoki tomir ichiga yuboriladi) glyukokortikosteroidlar (prednizolon, metilprednizolon, deksametazon) qo’llaniladi.

Bronxial astmani davolash uchun inhaler dorilar orasida muntazam foydalanish uchun (asosiy terapiya) va simptomlarni yo’qotish uchun («talab bo’yicha» foydalanish) dorilar ajralib turadi. Shu bilan birga, ikkala holatda ham asosiy e’tibor inhaler kortikosteroidlarni o’z ichiga olgan dorilarga to’g’ri keladi, chunki ulardan har qanday quvvatda foydalanish bronxial astmaning kuchayishi xavfini kamaytiradi va o’pka funktsiyasini saqlanishini ta’minlaydi.

Astma terapiyasining maqsadi simptomlar epizodlarini minimallashtirish va inhaler terapiyasiga bo’lgan ehtiyojni kamaytirishdir.

Bronxial astma uchun dori terapiyasiga qo’shimcha ravishda, nafas olish belgilarining rivojlanishiga hissa qo’shishi mumkin bo’lgan birga keladigan patologiyalarni etarli darajada davolash katta ahamiyatga ega:

1. Polipli rinosinusit.
2. Gastroezofagial reflyuks kasalligi (GERD).
3. Yuqori nafas yo’llarining patologiyalari (vokal kordlarining disfunktsiyasi).
4. Obstruktiv uyqu apne sindromi (OSAS).
5. Semirib ketish.

Bronxial astmaning kuchayishi xavfini kamaytirish uchun bemorlarga tamaki tutuni va boshqa aerozol ifloslantiruvchi moddalar bilan aloqa qilishdan saqlanish va iloji bo’lsa, astma belgilari rivojlanishiga olib keladigan allergenlar bilan aloqa qilishni cheklash tavsiya etiladi.

Allergik bronxial astma holatida ko’rsatmalar mavjud bo’lsa, tananing ma’lum bir allergenga sezuvchanligini (sensibilizatsiyasini) kamaytirish uchun allergenga xos immunoterapiya (ASIT) amalga oshiriladi.

Bronxial astmani kompleks davolashda muhim o’rinni respiratorli infektsiyalarning oldini olish egallaydi, chunki ular astma kuchayishi uchun xavf omilidir. Shu maqsadda bemorlar gripp , SARS-Cov-2 (COVID-19 qo’zg’atuvchisi) va pnevmokokkka qarshi emlanadi .

Rassvet klinikasida bronxial astma qanday davolanadi?

Rassvet klinikasida bronxial astma tashxisi qo’yilgan bemorlar ham asosiy kasallik, ham birga keladigan patologiya uchun optimal davolash taktikasini aniqlash uchun keng qamrovli tekshiruvdan o’tadilar.

Diagnostika natijalariga ko’ra, dori terapiyasi va turmush tarzi va jismoniy faoliyatga oid tavsiyalarni o’z ichiga olgan davolash rejasi ishlab chiqiladi.

Davolash fonida uning samaradorligi klinik va laboratoriya ma’lumotlarini va o’pkaning funktsional parametrlarini o’rganish bilan muntazam ravishda baholanadi.

Bronxial astma bilan og’rigan bemorlar uchun tavsiyalar

Bronxial astma uchun terapiya samaradorligining muhim omili uning muntazamligi hisoblanadi, shuning uchun kasallik belgilari bo’lmagan taqdirda ham davolanishni davom ettirish kerak. Dozani keskin kamaytirish yoki inhaler kortikosteroidlarni o’z ichiga olgan dorilarni qabul qilishni to’xtatish (asosiy terapiya) og’ir kuchayishning rivojlanishiga olib kelishi mumkin, shu jumladan bronxial astmaning dastlabki engil kursida.

Muallif: